Een dictee met überhaupt alleen Nederlandse woorden

Twee Lionsclubs in Zoetermeer besloten onlangs een dictee te organiseren. En zij pakten het direct grondig aan. Het Zoetermeers Dictee smaakte naar meer.

Zoetermeer 2018

De catering in Zoetermeer was uitstekend.

door Jeroen van Heemskerck Düker

Voor Pieter van Beurden was zaterdag 9 februari een goede dag, ook al dacht hij daar aanvankelijk heel anders over. De gymnasiast, ingedeeld in de jeugdcategorie van het Zoetermeers Dictee, vroeg zich al bij de eerste zinnen af of hij zijn plaats niet beter aan iemand anders had kunnen afstaan. In zijn verslag op de website van het Picassolyceum vatte hij zijn gevoel samen in een juweeltje van een stijlfiguur: ‘Zijn dit überhaupt Nederlandse woorden?’ Zo pregnant kom je die emotie niet vaak tegen.

Desondanks had Pieter niet veel te mopperen.Hij deed het bepaald niet slecht in zijn categorie; daarover later meer. Ook de overige aanwezigen hadden geen enkele reden tot klagen. Het eerste dictee-evenement van de Zoetermeerse Lionsclubs kan in vrijwel alle opzichten geslaagd worden genoemd. De organisatie mocht 5000 euro overhandigen aan het taalmaatjesproject van SamenSpraak. En het massaal toegestroomde publiek – bijna tachtig man sterk – genoot van een aardige tekst, een vaardige voorlezer en een uitstekende sfeer. Burgemeester Charlie Aptroot, die flink geoefend had op deze exercitie, toonde zich een natuurtalent. Kortom: de serviceclubs gaven met dit evenement een mooi visitekaartje af.

Zoetermeer 2018

Het team van de Streekbladlezers won de tweede prijs. Links Dian van Gelder.

Taalmaatjes

Vier docenten, elk van een andere school, hadden aanvankelijk een vrij eenvoudige tekst opgesteld. Daarin hadden zij – zo leek het – alsnog een busje beruchte dicteewoorden in leeggestrooid volgens de beproefde paraleipsismethode. Een voorbeeld: ‘Iedereen kent de weg naar het dichtstbijzijnde Groene Boekje om lastige woorden als przewalskipaard en tiramisu’tje op consciëntieuze wijze te spellen.’ Dat was het moment waarop Pieter van Beurden en veel medeschrijvers begonnen te kreunen … nee, écht gemakkelijk zou het niet worden op deze mooie zaterdagmiddag. Alleen types als Rein Leentfaar en de leden van team De Woordenaars bleven er onbewogen onder. Die dicteeveteranen wonden zich op over andere zaken: zou de jury willen dat taalmaatjes met een hoofdletter worden aangeduid? Strategische spellers namen een voorschot op de vermoedelijke uitkomst, diehards bleven volharden in een kleine letter en Rein Leentfaar ging de jury maar eens opzoeken.

Veel maakte dat niet uit. De jury heeft immers altijd gelijk, en zo hoort het ook. Bovendien was de dicteetekst, afgezien van die malle hoofdletterkwestie, vrij van twijfelgevallen, zoals bleek tijdens de behandeling door twee van de auteurs. Die bespreking vormde het enige minpuntje van de middag. De docentes gaven bij verscheidene spellingkwesties een dubieuze uitleg; in een enkel geval stuurden ze de geïnteresseerde leek zelfs regelrecht de duisternis in … jammer. Al tijdens de vertoning van de correcte tekst werd het de meeste aanwezigen duidelijk dat er meer fouten gemaakt waren dan aanvankelijk gedacht. Thea Zandveld, die direct na afloop haar foutscore nog op nul gesteld had, moest constateren dat verkleinvormen als tournedostje nog niet in haar spellinggeheugen waren beland.

Zoetermeer 2018

Het winnende team: René Dijkgraaf, Marissa van Vliet, Jeroen van Heemskerck Düker en Bert Jansen

Teams en individuelen

Tijdens de prijsuitreiking bleken verscheidene deelnemers uitstekend gescoord te hebben. Teamleden als Marijke Helsloot en Jan-Evert Zondag sleepten resultaten binnen van 16 en 14 fouten. In het team De Woordenaars, met dicteefanaten uit alle windstreken, werden uitslagen genoteerd van vier en vijf fouten. De uitslag bij de individuele deelnemers werd beïnvloed door de beslissing om teamleden uit te sluiten. Zo kon Frans Rijkaart – drie jaar geleden nog goed voor een derde plaats in het Lansingerlanddictee – opnieuw een bronzen plak ophalen met tien fouten. De tweede plaats ging naar prijzenvreter Pieter van Diepen (zes fout), Rein Leentfaar mocht weer een hoofdprijs in ontvangst nemen.

Bij de teams viel de groep Streekbladlezers een tikje tegen. De leden waren geselecteerd uit deelnemers aan de voorronde: Dian van Gelder, Aad Koene, Nanna van Doodewaard en Joke van der Veen. Hun team behaalde een gemiddelde van 21 fouten. Dat stak schril af bij de score van team De Woordenaars, dat met een gemiddelde van 5,5 fouten per persoon de hoofdvogel afschoot. Zij wonnen een fotoshoot, waarover zij tijdens de nazit – voortreffelijk gecaterd trouwens – niet uitgepraat raakten.

Ten slotte mocht ook Pieter van Beurden zijn prijs ophalen als winnaar in de jeugdcategorie. Met 29 fouten had hij zijn overwinning veiliggesteld.

3 reacties

  1. Volgens mij: het team (De Woordenaars) dat … de hoofdvogel afschoot.

    Verder mooi verslag!

  2. Ik heb genoten van je verslag, Jeroen! Ik ga een T-shirt bestellen met die gymnasiastische verzuchting erop, heerlijk!

  3. O, had ik vooraf maar geweten dat de jury met haar eigen regels marchandeerde en mij ook inschreefbij het team van De Woordenaars … Ik heb in positieve zin bijgedragen aan het teamgemiddelde, maar ontbreek helaas op de foto en in het verslag … ? Gelukkig mag ik wel meedelen in de gewonnen prijs. ?