Over een Diestse bright day en frightnight

Na anderhalf jaar virtueel schrijven in de schuilkelders kon de bevrijding worden gevierd: weer een écht huiskamerdictee. In de Oranjestad Diest dan nog wel.

door Herman Killens

Het is vrijdag 13 maart 2020, rond de klok van zes ‘s avonds. De nieuwsberichten schetsen om het uur een steeds somberder beeld. Een dodelijk virus is immers aan een snelle opmars bezig (en het is voor alle duidelijkheid geen dicteevirus want daar weten we wel mooi raad mee!) Na zorgvuldig overleg en met pijn in het hart beslist Marre Vervloet last minute om het de volgende ochtend geplande BeNeDictee van Heist-op-den-Berg niet te laten doorgaan. Gezondheid gaat voor plezier. Wat later gaan beide landen voor langere tijd op slot en moeten we thuisblijven.

Maar elk nadeel heb se voordeel zei een belangrijke wijsgeer die daarnaast ook al eens een balletje trapte. Ik start enkele weken later een gezellig en drukbezocht whatsappcafé (met meer dan dertig dicteevrienden aan de toog) en al snel gaan we ook gewoon vrolijk verder met de huiskamerdictees. In virtuele modus welteverstaan. Gedurende anderhalf jaar MS-Teamsen we dat het een lieve lust is, knoeien we met zijn allen met camera en geluid, muten en unmuten we op de verkeerde momenten en toosten we telkens digitaal op onze vele fouten.

Het was leuk, heel leuk zelfs. Online is zeker een blijver. Maar ach, niets gaat boven de real thing. En dan zijn we o zo blij dat er na bijna twee jaar fysieke onthechting een vriendelijke uitnodiging uit Diest van ons aller Birgit Kuppens komt binnengewaaid. Hoera, een BeNeDicteefeestje, we mogen weer.

Halloween

Op zaterdagochtend 30 oktober vertrouw ik mijn wagen in Diest toe aan de goede zorgen van de NMBS, wandel over de regenboogbrug en voorbij de school De Prins (waar gedurende enkele jaren het zeer gewaardeerde KAD-dictee plaatsvond) en hoor in de verte al meteen Hollandse klanken. Diest is niet voor niets een Oranjestad. Samen met de Nederlandse supercracks Bert Jansen en René Dijkgraaf sluip ik op kousenvoeten de woonkamer binnen. We zijn op onze hoede, want het is Halloween. Wie weet: misschien wachten Birgit en Roel ons wel stiekem op achter de boekenkast, verkleed als zombies, skeletten of killerclowns, met screammaskers op en met een drietand als wapen.

Maar onze bezorgdheid is onterecht. Birgit ontvangt ons allerhartelijkst en supergastvrij. Helemaal Birgit dus. Koffie, thee en een exquis ontbijt staan pakkensklaar. Knuffelen is er voorlopig nog niet bij maar het is wel een bijzonder warm weerzien met de dicteevrienden. Behalve Bert en René begroet ik Bob van Dijk, Dian van Gelder, Eftimios Tsokos, Frank Denys, Jozef Lamberts, Lizi van Vollenhoven, Minerva Holsbeek en Rein Leentfaar. Veel volk ten huize Birgit en Roel, de behoefte is duidelijk groot.

De traditionele groepsfoto in de tuin

De sfeer is eens te meer opperbest. Iedereen heeft er zin in. Boeiende gesprekken, friendly fire, lachsalvo’s, bijpraten. Enkele dicteeveteranen halen herinneringen op aan spellingwedstrijden die dateren uit … de vorige eeuw. Minerva heeft lekkere guimauves meegebracht, de snoepjes in Mariavorm die velen in het vorige dictee nog fout schreven. Dat doet me er trouwens aan denken dat René van mij nog een zakje zuurtjes tegoed heeft voor de ‘officiële’ 10.000ste fout in de BeNeDicteereeks.

Voorjaarskrokus

Maar na het gezellige gekeuvel haalt Birgit plots haar De Schrijfwijzen-voorleesplankje tevoorschijn en schraapt haar keel. Het is geen bio, vertelt ze, maar een halloweenverhaal. Voor het eerst wordt het muisstil in de leefruimte. De eerste paragraaf zet meteen de toon.

Heb je last van hippopotomonstrosesquippedaliofobie? Drink dan nog snel wat côtes du Rhône, yquem of sjampie. Als je het dictee niet foutloos schrijft, beschouwen we je niet als tararaboemdijeefiguur of lulletje lampenkatoen.

Het verhaal Een frightnight voor vips komt in twee delen. Op die wijze weet Birgit de spanning geleidelijk op te bouwen. En zo kunnen we halfweg ook rustig verpozen en genieten van de heerlijke lunch van het huis.

Niet alleen de maaltijd maar ook het dictee is een topper. Het is een prachtige thriller met, waarom niet, een vleugje Alfred Hitchcock, een laagje Roald Dahl en een snuifje Edgar Allan Poe. Een erg fantasierijke en bovendien goed opgebouwde story. Ik ga niet te veel verklappen want wie er niet bij was moet het kortverhaal echt eens lezen. Binnenkort op deze site. Een aanrader!

Maar de dicteetekst is niet voor lulletjes. Jawel, er komt bloot in voor (hopelijk heb je geen gymnofobie). Verder duikt er ook een ijzingwekkend screammasker op (zie je wel!), een voorjaarskrokus (kijk even in Van Dale voor de figuurlijke betekenis), een in een donkere kelder vastgebonden meisje (aan een zuil van Parisch marmer) en verder onder meer een schedelboor, gistende olifantenhersenen, vampiervleermuizen, een 9 millimeterpistool en een bewegend skelet van een triceratops met vlijmscherpe tanden. Enkele deelnemers duiken van schrik onder de keukentafel. Al kan dat ook door de moeilijkheidsgraad zijn …

Een snuifje Hitchcock, Roald Dahl en Edgar Allan Poe …

Ik vond het inderdaad toch wel een niet te onderschatten dictee: ik schreef zowat een vijfde van de woorden en woordgroepen fout. Gelukkig waren de andere dicteeërs zo vriendelijk om nog meer missers dan ik te laten noteren, inclusief de sterke runners-up Rein Leentfaar en Frank Denys.

Boertje van buut’n

Ik gokte ook nog enkele keren goed. Maar waar ging ik de mist in? Het moeilijkste in de Nederlandse taal zijn volgens mij de al-dan-niet-aaneenschrijfdingen: lichtalcoholisch, schuilhield, vanuit (een ooghoek), een-na-oudste, wakker geschud, skijøring, sociaalliberale, rood aangelopen en meedroeg bijvoorbeeld. In S.P.Q.R. horen puntjes en romeinse letters zijn klein. Een pakkenman (pakkendrager) is geen pakkeman (boeman), een chape (vloerlaag) is dan weer wat anders dan chappe (zijde). Mijn mooie alternatieve spellingen van shimeji, banianebomen, calamondinbrandewijn, sucuk, balette en allenthalve werden door Van Dale jammer genoeg niet gehonoreerd.

En als boertje van buut’n had ik nog nooit gehoord van – voor de vuist weg – een koegel, boekels, transeneerde, zymotisch, mashrabiya, theofylline, jatropha, ab acia et acu, videlicet of erhu. Hu?? Inderdaad, die uitroep ging ook fout …

Het minst belangrijke onderdeel van een BeNeDictee is traditiegetrouw de uitslag. Maar alla, het is toch wel fijn om te weten dat we als Belgen de noorderburen twee keer het nakijken gaven. En ook mooi meegenomen: iedereen eindigde vandaag in de top tien en niemand droeg de rode lantaarn!

Ondanks de regenbuien was het een bright day in Diest. Hopelijk de start van veel toekomstig BeNeDicteeplezier. Superbedankt Birgit en Roel!

7 reacties

  1. Met een straatlengte twee dictees winnen en dan ook nog eens bliksemsnel een bijzonder fraai verslag uit de pols weten te schudden, daar doe ik mijn hoed voor af, Herman! Ook een dikke pluim voor de uitdagende tekst van Birgit en haar warme gastvrijheid.

  2. Sterk geschreven, Herman. Jouw verhaal creëerde een aanwezigheid in mijn afwezigheid. Gefeliciteerd.
    Ik ben benieuwd naar Birgits tekst.

  3. Heel leuk beschreven, Herman. Het was voor mij de allereerste keer dat ik live mee mocht doen met de ‘grote jongens en meisjes’ en alles daartussenin. Beslist de moeite waard om ‘eventjes’ op-en-neer te rijden van Almere naar Diest, hoewel een hotelletje/restaurantje na afloop misschien toch te verkiezen is (zoals René en Bert mij leerden).