door Rein Leentfaar

De ‘witte dame’ was tot nu toe vooral bekend als muze van wielrenheld Fausto Coppi, maar inwoners van Abcoude denken tegenwoordig direct aan het oude stationnetje dat omgetoverd werd tot een heus boetiekhotel met die naam. Ik mocht een nachtje logeren in een van de prijzige suites omdat op maandag 4 november de zevende editie plaatsvond van het Abcouder Dictee, georganiseerd door de lokale Lionsclub. De deelnemers werden in het hotel ontvangen voor de traditionele warme chocolademelk met slagroom (of desgewenst koffie) met heerlijke petitfours van Bakker Both. Hij had er zo’n honderd nodig. Hier leeft het dictee dus nog, in tegenstelling tot Barendrecht, Ter Aar en Hoofddorp – daar werden onlangs evenementen afgelast wegens gebrek aan belangstelling. Op bevel daalden we af naar het bijgebouw, de ondergrondse conferentiezaal of zeg maar de Styx van Abcoude, waar het overigens goed toeven was.

A4’tje

Voor de zevende keer produceerde Bob Zevering een prijzenswaardig dictee. Volgens een zekere supercorrector in Friesland was deze tekst net een graadje gemakkelijker dan die van 2023, wat niet direct uit de uitslag af te leiden was. Wat heeft Zevering trouwens met het getal 57? Maakte hij carrière bij Heinz? Vorig jaar was dat het aantal invulitems en nu ook weer: dat kan geen toeval zijn. Toen ik het invulformulier kreeg, schrok ik. Alle invulplaatsen hadden een onderstreping die vijf letters breed was. Dat kon toch niet? Zouden er echt allemaal woorden van maximaal vijf letters opgeschreven moeten worden? Zo niet, dan lag ons een heidens gepriegel in het verschiet.

Maar nee, er was een tweede vel, een A4’tje met daarop 57 paginabrede en genummerde invulregels. Een verademing alles zo lekker ruim op te kunnen schrijven. Er is een keerzijde: doordat het invulgebeuren zich nu op enige afstand van de tekst bevindt, is de context minder sterk verbonden met die tekst. Zo had ik in de zin: “Een actievoerder zegt dat de provincie zich  … met de plannen […]” foutief vergaloppeerd opgeschreven. Zonder context had ik niet gezien dat dit gewoon tegenwoordige tijd moest zijn. Maar vooralsnog waren de voordelen van de werkwijze groter.

E- en fatbikes

Zevering concentreerde zich in de tekst op het Gein, volgens Wikipedia een riviertje van ongeveer zes kilometer tussen Driemond en Abcoude dat de Gaasp verbindt met de Angstel. In het eerste deel van het dictee kwamen onder meer langeafstandslopers langs; wie geen tussen-s schreef, kreeg geen fout aangerekend. Allebei mocht. Een mooie vondst waren de wellnesssessies met zes s’en. Opvallend was dat yurt (zo voorgelezen, uitspraak uh) en joert (uitspraak oe) allebei goedgerekend werden. Overigens spreek je het synoniem yurta wel met een oe-klank uit.

Daarna kwamen diverse tweewielers aan de orde: oma’s-fietsen, e-bikes, MTB’s (mountainbikes, met kleine letters zijn het motortorpedoboten) en de beruchte fatbikes waarmee de Abcoudse tieners helemaal in Weesp naar school gaan. Het dictee eindigde met de toekomst: dat is koffiedik kijken (wel: koffiedikkijkerij).

Kleinigheidje

In de pauze had de jury een hele kluif aan het nakijken van al die dictees, maar de vinding van alle invulwoorden op één vel maakte het werk lichter. In die pauze mocht de voorzitter van Gilde SamenSpraak De Ronde Venen zijn woordje doen. Voor zijn stichting bleek later de opbrengst van de avond 3500 euro te zijn, een prachtig bedrag. Voorleesster van dienst was Carmen Verheul, nieuwslezeres en redactrice bij de NOS op NPO Radio 2. Dat deed ze goed, maar één kleinigheidje leverde mij m’n tweede fout op. Ik kende het woord exhaustief wel en ik kan moeilijk reconstrueren wat ze precies voorlas, maar het kwam niet in de buurt … Mijn niet-bestaande, maar wel-verstane woord ‘exultief’ kon uiteraard niet door de dicteebeugel. 

Terwijl alle deelnemers konden genieten van een glaasje wijn, werd de uitslag bekendgemaakt. Het belangrijkste waren natuurlijk de lokale – nou ja, regionale – superspellers, die na zeven keer op het podium plaatselijke roem hebben verworven. Derde met 12 fouten werd Ina Bakker, twee jaar geleden nog tweede. Die positie viel nu toe aan Elias Woudenberg (9 fouten) die het dictee al vier keer won. Verrassend eerste met 8 fouten was Jet Oorthuys uit Huizen, de regionale dicteenomade die eerder al het Larens Lentedictee op haar naam schreef en ook in Eemnes indruk maakte. 

In de sectie ‘dictee-experts’ was er een prijsje voor mea tenuitas, met twee fouten. Bert Jansen had er vier. Jammer dat we maar met zijn beidjes waren in deze categorie, want het Abcouder Dictee is een absolute aanrader. Het is altijd leuk, leerzaam en gezellig. Al klinkt het archaïsch: komt allen volgend jaar!