Categoriearchief: De Spelt

Dicteepartij over open brief van Rutte: “Er klopt niks van.”

maandag 17 december 2018

Mark Rutte heeft weer een open brief aan het Nederlandse volk geschreven. De Spelt sprak erover met Marinus Woordenaar, voorzitter van de Dicteepartij. De brief begint met: Als ik u […]

Mark Rutte heeft weer een open brief aan het Nederlandse volk geschreven. De Spelt sprak erover met Marinus Woordenaar, voorzitter van de Dicteepartij.

De brief begint met: Als ik u zeg “wat een geweldig land hebben we toch”, dan denkt u vast: “daar heb je die Rutte weer”. Sterke openingszin, toch?
Geenszins. Het eerste citaat kan beter met een hoofdletter beginnen. Het tweede is een gedachte; die mag niet tussen citaattekens staan. Als dat al zou mogen, zou dat zinnetje óók met een hoofdletter moeten beginnen – met de punt niet ná maar vóór het aanhalingsteken. Er klopt niks van, begrijpt u wel?

Eh, nou …
Ja, nou zal er wel weer zo’n vermaledijd beletselteken in uw verslag komen te staan. Daar is de wereld tegenwoordig van vergeven. Denkt u dan wel aan de spatie? Rutte deed dat niet en schreef: Maar ik meen het… Fout, want voor die drie puntjes hoort een spatie. Alleen bij woordafbre…

Jaja, lekker belangrijk. Rutte spreekt over een land waar we altijd stappen vooruit zetten. Hij zet Nederland toch maar mooi op de kaart.
Dat laatste cliché zal ik u vergeven, maar vooruitzetten schrijven we aaneen. Al járen. Dus hoezo vooruit?  Onze mp loopt juist áchter. Ik wil het woord reactionair niet in de mond nemen, maar …

U doet het wel.
Die stijlfiguur heet praeteritio, pretermissie of paraleipsis: iets zogenaamd niet willen zeggen, maar het ondertussen wel doen.

Rutte gebruikt een metafoor. Hij ziet Nederland als een vaasje dat we met zeventien miljoen mensen vasthouden: Heus, het kan ook kapot gaan. Er zijn mensen die zo hard aan het vaasje trekken dat het stuk gaat. In de politiek zie ik ze ook voorbij komen. Treffend, vindt u niet?
Schei uit, man. We spellen kapotgaan, stukgaan en voorbijkomen – zonder spatie. Nederland kan kapotgaan aan spatiefouten. Laatst had een bloemist een graf stuk gemaakt. Een supermarkt bood de laagste prijsgarantie. De Buienradar had weer updates. Je wordt er gek van.

Rutte schrijft ook: Er zullen nu mensen zijn die hun schouders ophalen. Vooral hen gun ik het om hier aan mee te doen. Vindt u dat niet ontroerend?
Nee, want daar gaan we weer: bij het werkwoord gunnen hoort een meewerkend voorwerp, geen lijdend voorwerp. Daarom had Rutte moeten schrijven: Vooral hun gun ik het. Niet hen. En hieraan schrijven we aaneen.

Al die gewone normale mensen die Rutte zo enorm waardeert zullen zich daar echt niet druk over maken.
Hebt u ooit normale mensen ontmoet die níét gewoon zijn? Of gewone mensen die níét normaal zijn? Dat dubbelopgedoe is ook onuitroeibaar. Laat ik u eens wat andere voorbeelden …

Sorry, we moeten afronden. Ik wil u graag hartelijk bedanken.
Doet u dat dan maar, als u dat zo graag wilt. Mag ik uw verslag vóór publicatie nog even controleren op taalfouten?

Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws

BeNeDictee 2019 in Japan

maandag 26 november 2018

Het BeNeDictee wordt in 2019 gehouden in Japan. De Spelt sprak met Dan Katintbakkie, kaizen-CEO van het kersverse Dicteereisbureau Nihiro Madaro.

Dan Katintbakkie

door Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws

Huh? Een dicteereisbureau?
Ja, dat voorziet in een enorme behoefte. Veel spellingfanaten kennen al die reisjes door Nederland en België nou wel. Ze willen méér. Laatst vlogen er drie naar New York om aan een dictee voor Nederlandse expats deel te nemen.

Dus dan nu maar naar Japan voor een dicteetje. Gaat dit niet te ver?
Het is best ver, maar die dicteenomaden zijn er gek genoeg voor. Ze hebben een spellingdrift van hier tot Tokio. Het dicteereizen neemt een hoge vlucht, dus waarom geen charter naar het land van de rijzende zon?

Hopelijk is de piloot geen kamikaze.
Haha, ippon! Ja, het Japans is bezig aan een enorme opmars. Recente dictees stonden er vol mee. De deelnemers gingen zich er helemaal zen door voelen: evenwichtig en geconcentreerd. Daardoor maakten ze ook minder fouten, behalve dan in die Japanse woorden – life’s little ironies.

Welke woorden zoal?
In Heist-op-den-Berg en Aalsmeer ging het over mikado, seppuku, shoyu, hikikomori, karoshi, kawaii.

Oké, dus …
Taotjo, geisha, netsuke, shamisen, chado, kabuki- en notheater.

Uw punt is wel dui…
Budo, jiujitsu, judojo, tatami, aikido, zazen, sensei.

Luister, zo komen we …
Kanji, mate, waza-ari, yuko, dojo, kata, bukkake …

Die tsunami aan Japanse woorden is toch harakiri voor het Nederlandstalige dictee?😒
Ah, een emoji die ergernis uitdrukt!

Dicteepartij tegen prulpoëzie in Dikke Van Dale

maandag 3 september 2018

De uitdrukking Stil in mij uit de gelijknamige hit van de Nederlandse band Van Dik Hout wordt opgenomen in de Dikke Van Dale. Dat heeft hoofdredacteur Ton den Boon gemeld op Radio 5. De Spelt sprak met Marinus Woordenaar van de Dicteepartij.

Door Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws.

De uitdrukking Stil in mij uit de gelijknamige hit van de Nederlandse band Van Dik Hout wordt opgenomen in de Dikke Van Dale. Dat heeft hoofdredacteur Ton den Boon gemeld op Radio 5. De Spelt sprak met Marinus Woordenaar, voorzitter van de Dicteepartij en frequent raadpleger van de Dikke Van Dale.

Ton den Boon beweert: ‘Die woorden weerspiegelen perfect het gevoel van leegte dat mensen kunnen ervaren als er iets ernstigs is gebeurd.’
Wat een onzin. Als er iets ernstigs is gebeurd zijn mensen daar juist vól van. Dus hoezo leegte? De adrenaline jaagt door hun lijf. Je maakt mij niet wijs dat het dan stil is in hen. Met die rare uitdrukking zet je nietsvermoedende mensen op het verkeerde been.

Cees Nooteboom schreef ooit: Van al­le din­gen is leeg­te wel het moei­lijkst te be­schrij­ven. Dat staat ook in Van Dale. Dat Stil in mij is dan toch een mooie aanvulling?
Welnee joh. Je kunt prulpoëten niet met Cees vergelijken. Besmet Van Dale toch niet met die lui die nergens woorden voor hebben. Er zijn al reptilia Parnassi genoeg. En als je dan zo nodig leeg wilt zijn, zeg dan gewoon: ik voel me zo leeg vanbinnen. Laat het daarbij en ontsier zo’n literair thema niet met die van-dik-hout-zaagt-men-planken-rijmelarij.

De hoofdredacteur heeft er toch goed over nagedacht? Volgens hem vinden mensen Stil in mij een begrijpelijke en poëtische manier om een moeilijke emotie te omschrijven.
O ja? Ik snap er anders niets van. Als ik die zin hoor denk ik: in mei is het helemaal niet zo stil, dan hoor je de vogels zingen. Hou toch op. Een nieuwe lente en een nieuw begin: dat dichtte Gorter al in zijn Mei. Dat was pas écht poëtisch.

Volgens Den Boon gebruikt Van Dale de laatste jaren steeds vaker zinsneden uit bekende Nederlandse nummers. Hij heeft al laten weten dat ook Mag ik dan bij jou? van Claudia de Breij in een volgende editie van het woordenboek een plekje krijgt.
Dan hoop ik maar dat hij de vlijmscherpe conference Van kwaad tot erger van Theo Maassen ook publiceert. Theo brandt die tenenkrommende tekstbrij volledig af. Nee, het moet niet gekker worden. Je moet er toch niet aan denken dat Zoutelande straks ook wordt genoemd? Stel je voor, onder het lemma blij: Ik ben blij dat je hier bent, in Zoutelande (Blöf). Daar word ik helemaal niet blij van, om nog maar te zwijgen van …

We moeten afronden, uw punt is wel duidelijk.
Je hoeft niets meer te zeggen. De waarheid spreekt al uit ons oogcontact.

Jaja
Leuk dat u dat zegt: Van Dale heeft het tussenwerpsel jaja in april 2017 voorlopig toegevoegd. Mag ik dan bij jou het verslag vóór publicatie nog even controleren op spelfouten?

 

 

Makkelijk Dictee veel te makkelijk

zondag 22 juli 2018

Het roemruchte Makkelijk Dictee Limbabwe is gewonnen door Jan de Loodgieter uit Simpelveld. Hij spelde alle honderd invulwoorden goed. Was het misschien toch te eenvoudig? De verslaggever van De Spelt peilt de meningen.

Jan de Loodgieter

Jan de Loodgieter

Jan de Loodgieter

Door Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws.

Het roemruchte Makkelijk Dictee Limbabwe is gewonnen door Jan de Loodgieter uit Simpelveld. Hij spelde alle honderd invulwoorden goed. Omdat de andere tachtig deelnemers dat ook deden, moest een shoot-out de beslissing brengen.

In de zenuwslopende barrage kwamen tal van dicteeklassiekers voorbij, zoals nochtans, alleszins en uitweiden. Pas bij de zevenenzeventigste opgave, toen er nog slechts vijf deelnemers in de race waren, kon de lokale held als winnaar worden aangewezen. Bij Dat slaat als kut op dirk gingen zijn concurrenten in de fout met ‘kut-op-dirk’, ‘kut op Dirk’, ‘cut op Dirk’ en ‘kuttopdirk’.

Leiding en buis
De Loodgieter liet na de uitputtingsslag zijn taalgevoel nog maar eens spreken: “Ik ben bijna door het putje gegaan en het water stond me tot aan de lippen. Ik ben gewend om aan de leiding te gaan. Gelukkig heb ik nu geen buis gekregen.”

Ja, uw verslaggever moest er ook even over nadenken.

Makkelijk zat
De meeste deelnemers waren ontstemd door het eenvoudige niveau van het dictee, samengesteld door Henk en Ingrid Holland.

Een van de slachtoffers zei cruijffiaans: “Zo jaag je alle spellingeinsteins de arena uit. Het moeilijke van een makkelijke dicteewedstrijd is om een zwakke tegenstander slecht te laten spellen. De punten moeten dáár op de i gezet worden waar ze horen, makkelijk zat. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat zoals ik een dictee opstel je het moet doen, want anders zou ik het niet doen. Een gemiddelde score van nul fout is een utopie wie nooit mag gebeuren.”

Latijn
Een beteuterde Henk Holland stamelde: “Mea maxi­ma cul­pa. Peccavi. Qui s’ex­cu­se, s’accuse. Ik doe amende honorable en hoop op een absolvo te. Voor mij geen dictees meer.”

Dat laatste begrijp ik. De rest is Latijn voor me, en ik ken Frans als een koe Spaans.

Kabouterland zet bananenrepubliek te kijk

maandag 9 juli 2018

Het kabouterland versloeg de bananenrepubliek en plaatste zich voor de halve finale van het WK spelling in Absurdistan.

Door Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws.

Het kabouterland versloeg de bananenrepubliek en plaatste zich voor de halve finale van het WK spelling in Absurdistan.

De Karmozijnen Satans ontregelden in een zinderende kwartfinale de Diviene Harzers met oogstrelende totaalspelling. De ‘goddelijke kanaries’ gingen in de fout na spelhervattingen. De ‘rode duivels’ wisten wel raad met de inkoppertjes en wonnen met één fout verschil.

Paradijselijk geluk
Schrijfcoach Martien Es kan weer een zege toevoegen aan zijn lijst: “Het spelpeil lag hoog, maar wij waren speltechnisch beter. Onze tikitakatactiek kwam à la belge tot stand en was spelbepalend. Met een sterspeller die Eden Hazard heet, kun je ook moeilijk verliezen: dan heb je paradijselijk geluk.”

Belgicismen
Zijn verliezende collega reageert verdedigend: “De spelleider liet te veel belgicismen toe. Onze tegenstanders hielden zich niet aan de spelregels, zelfs niet bij spelonderbrekingen. Door al die satanische spelverruwing werd onze spelvreugde getackeld.”

Bacchisch
Hazard: “Het woord sjlemazzel (pech of pechvogel, red.) staat inderdaad niet in mijn woordenboek. Wij hebben hun fouten in standaardspelsituaties afgestraft. Hun buitenspelval werkte ook niet. Over namen gesproken: de coach van onze tegenstander heet Bacchi en wordt Tite genoemd. Weet je wat bacchisch betekent? Krijg nou tieten! Met zo’n trainer word je geen wereldkampioen.”

Utopia naar kwartfinale WK spelling

woensdag 4 juli 2018

Op het WK spelling in Absurdistan heeft Utopia zich geplaatst voor de kwartfinale. Rien Wisse, redacteur van De Spelt, bericht.

Op de foto: het elftal.

Door Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws

Op het WK spelling in Absurdistan heeft Utopia zich geplaatst voor de kwartfinale. De spellers van schrijfcoach Jan Kalebas uit Bommelskonten upgradeden in de laatste spelminuut nog enkele faux pas, waardoor ze kantje boord wonnen van Luilekkerland.

De verliezende trainer-redacteur Jan de Rijmer klaagde over de dicteeschwalbes van de utopische supercrack Van der Hummes: “Die aanstelleritis heeft zo’n sterspeller toch niet nodig? Hij deed net alsof hij er niets van verstond, maar maakte ondertussen wel de minste fouten. Hij stond ook vaak voor onze aanvoerder Piet Snot, die daardoor afgeleid werd en opzichtig blunderde. En maar mekkeren tegen de jury. Wat een spelbederf: de verneymarisering van de dicteesport. Hij leek gekke Henkie wel.”

Van der Hummes stelde daar cruijffiaans tegenover: “Je bent net zolang gestoord tot je een genie bent. Spellen is simpel, maar simpel spellen is vaak het moeilijkste dat er is. Een dicteewedstrijd is een spel van fouten; wie de minste fouten maakt wint. Een van de 32 landen die deelnemen aan het WK wordt wereldkampioen. De andere niet, want die zijn er niet.”