[slickquiz id=129]
Dictee van maandag 4 januari
Ons wekelijks dictee. In de maand januari bieden we een reeks niet al te ingewikkelde dictees aan. Beantwoord de tien vragen en kijk of je een Tijger of een Theemuts bent!
Ons wekelijks dictee. In de maand januari bieden we een reeks niet al te ingewikkelde dictees aan. Beantwoord de tien vragen en kijk of je een Tijger of een Theemuts bent!
[slickquiz id=129]
Tegen vraag 2 kijkt het GB wat genuanceerder!
aan …
Inderdaad, maar alleen de onlineversie.
De onlineversie van het Groene Boekje geldt als primaire norm voor deze dictees, maar die nuancerende toelichtingen onder ‘details’ slaan we maar over. De regel van de Leidraad is immers duidelijk genoeg, ook al is ie een tikje vreemd. Dat er ‘in de praktijk’ een andere tendens zichtbaar is, zal best zo zijn, maar hier staat de regel voorop. Bovendien geeft noch GB, noch VD een lemma – in deze betekenis – met afwijkende spelling.
Ik snap niets van die opmerking bij vraag 2. Cito-toets moet volgens alle bronnen als Cito-toets geschreven worden.
Nu wél. Ik had die details nog nooit gelezen. Ik zoek geen problemen als er geen zijn.
Jeroen … noch GB …
Al in de oude TH werd aangekondigd dat ‘Benelux-land’ op springen stond …
Frans: problemen zijner niet, die moet je creëren …
zijn er
‘DETAILS’ in oGB
Citaat: . . . maar die nuancerende toelichtingen onder ‘details’ slaan we maar over.
Helemaal mee eens, Jeroen.
Voor degenen die het nog niet weten: ‘details’ vind je in de gratis online-GB onder het woord ‘Zoek’. Als je het rondje naast details aanklikt, krijg je meer informatie over het ingetoetste trefwoord.
Bij opgave 2 van het dictee gaat het nog om een vrij overzichtelijk probleem. Veel ingrijpender, om niet te zeggen dicteewedstrijd ontwrichtend, vind ik de toelichting bij o.a. het trefwoord bekendmaken.
Toelichting oGB onder details bij het trefwoord bekendmaken:
Als een bijvoeglijk naamwoord en een werkwoord heel vaak samen voorkomen, dan kan een aaneengeschreven werkwoord ontstaan. Als zo’n werkwoord bestaat, wil dat niet zeggen dat het los schrijven van de combinatie fout is.
Met andere woorden, hier zou ook bekend maken geschreven mogen worden. Dat is wel heel vreemd als je ziet dat al in GB 1995 bekendmaken aaneengeschreven werd.
Precies eenzelfde verhaal geldt bijvoorbeeld voor droogmaken en fijnmaken.
Het gaat in deze voorbeelden om de combinatie van een bijvoeglijk naamwoord en een werkwoord.
Ook bij de combinatie van een zelfstandig naamwoord en een werkwoord zoals bij hongerlijden, in GB 1995 al aaneengeschreven, staat in oGB de opmerking dat los schrijven van een dergelijke combinatie niet fout gerekend mag worden.
Waar ligt hierbij de grens en als dit allemaal toegestaan wordt, lijkt het einde zoek.
Mijn advies aan dicteeauteurs: laat bij een dicteewedstrijd vooraf weten dat er geen rekening wordt gehouden met mogelijke ‘detailopmerkingen’ in het oGB.
Dat zou ik bij ‘algauw’ (GDNT 2015) jammer vinden. De NTU overweegt, zo werd mij bericht, om de verwijzing naar het Taaladvies daaromtrent toe te voegen …
“Als zo’n werkwoord bestaat, wil dat niet zeggen dat het los schrijven van de combinatie fout is.”
Kan het niet zijn dat bedoeld wordt dat er een context denkbaar is waarin het betreffende woord los geschreven wordt? Ik heb daar in een column al eens over uitgeweid: “Ik ga koffiedrinken” versus “Ik wil lekkere koffie drinken”, of “Ik ga rodekool eten” versus “Dat is een mooi rode kool”.
Het komt mij niet voor dat dat bedoeld wordt, Pieter, maar het kan toch wel weer zijn, met tot gevolg dat de ene jury het zus, de andere het zo kan interpreteren. De vraag is niet óf, maar hoevér de discussies over dergelijke ‘niet-foute’ varianten in de dicteewereld na Den Haag 2015 nog zullen uitdijen. Unberufen.
Ik snap wat je bedoelt Pieter, ik had jouw opiniestuk ‘Niet ontvankelijk’ van 4 maart 2014 gelezen.
Nadat ik gisteravond een feest gevierd (feestvieren) had, kon ik vanmorgen niet op de piano spelen (pianospelen) en ook geen televisie kijken (televisiekijken)
Maar het lijkt me iets te vergezocht dat oGB een dergelijke uitleg bij ‘details’ bedoelt.
Ik heb inmiddels een alinea toegevoegd aan de paragraaf Norm in de spelregels; de jury dient de nuanceringen onder ‘details’ te negeren.
En als er – zoals in november in Voorburg – iemand in de jury zetelt die zelf die toelichtingen heeft toegevoegd? Dan zul je toch moeten accepteren dat naast ADHD ook adhd wordt goedgekeurd.
Overigens blijken sommige toelichtingen herschrijvingen te zijn van taaladviezen of passages uit de Technische Handleiding. Moeten we die dan ook negeren?
Naast Toelichting komt in de onlineversie van het Groene Boekje ook de verwijzing Meer informatie voor. Die laatste is ook zonder activering van de details zichtbaar. Soms komen Toelichting en Meer informatie samen voor, maar dat is niet consequent toegepast.
Bij onder andere hoogwater, rodekool, sterkedrank en vollemaan staat zo’n Toelichting, maar alleen bij rodekool en sterkedrank staat ook nog Meer informatie. Geldt dat taaladvies dan alleen als er Meer informatie staat? Terwijl uit taaladvies http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1743/ blijkt dat het om vergelijkbare gevallen gaat.
Nog een voorbeeld: halfeen, halftwee, … halfelf en halftwaalf.
Volgens de Toelichting zijn ook half een, half twee … half elf en half twaalf correct. Dit komt overeen met http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/360/half_zes_halfzes/ maar in de onlineversie van het Groene Boekje staat geen verwijzing (Meer informatie) naar dit taaladvies. Moeten we half een, half twee … halfelf en halftwaalf dan toch fout rekenen?
Dicteefanaten bepalen niet de spelling, maar volgen die slaafs. Het lijkt me inderdaad vrij arbitrair om delen van het oGB als ‘non grata’ te bestempelen!
In dicteeland ken ik nochtans minstens één exemplaar die je niet vlug op slaafse navolging zult betrappen. Wat de grond van de zaak betreft ben ik het eens met Jan en Rein en vind ik het weinig zinvol de Toelichtingen en taaladviezen botweg te negeren.
Verdere discussie graag in het forum. Deze reeks opmerkingen verdwijnt na enige tijd, dat is zonde van het werk dat jullie erin steken.
Heb ik gedaan. Zie mijn reactie op het Forum bij Discussie bij het onderwerp, oGB: Details en Toelichting.