door de redactie | foto’s: Ton Pors

Oei, was ik nou maar naar de bibliotheek in Nijverdal uitgeweken. Dat was de eerste gedachte van Bob Boersema toen hij vlak voor aanvang de vestiging in Harderwijk betrad en vier concurrenten aantrof die hem bekend voorkwamen uit vorige evenementen. Onnodige vrees, want Boersema (61) is een gekend spellingexpert. En hoewel hij wegens een drukke baan en studie de laatste jaren vrijwel geen wedstrijden meer bezoekt, houdt hij zijn kennis op peil.

De strategisch gemeenteadviseur uit Apeldoorn kwam in Harderwijk meeschrijven met het zevende nationale dictee dat live uitgezonden werd op Radio 1. Dat evenement vond plaats in Rotterdam en via internet kon iedereen thuis en in zo’n twintig bibliotheken meeschrijven. Zoals gebruikelijk had taalentertainer Wim Daniëls een vlotte, niet al te lastige tekst geschreven. De veertig deelnemers in de bibliotheek van Rotterdam kregen een dictee voorgeschoteld over de Maasstad met zijn on-Nederlandse skyline van bijkans Babylonische proporties (waarover op deze site toen jaar geleden nog een stevige discussie werd gevoerd). Dat thema leidde tot begrippen als een niet-lullen-maar-poetsenmentaliteit, de augustijner kanunnik Erasmus en natuurlijk de rinoceros in dierentuin Blijdorp. Een kolfje naar de hand van de twintig ‘taalfanaten’ die zich wisten te plaatsen na een wekelijkse test in het radioprogramma De Taalstaat, zou je zeggen.

Kanunnik

Dat viel toch enigszins tegen. De dictees van Daniëls blijken telkens weer bedrieglijk eenvoudig, vermoedelijk omdat er amper buitenissige woorden in voorkomen. In het vak van de topspellers lag het gemiddelde toch nog op 17 fouten. Gelukkig slaagden de winnaars – net als vorig jaar ex aequo op de eerste plek – erin hun dictee met heel weinig foutjes in te leveren. Tekstcorrectrice Irene Vorstenbosch (47) uit Vught liet slechts vijf missers noteren, waarvan twee in kanunnik. De actuaris Wouter de Voogd (26), Zeeuw in hart en nieren maar nu woonachtig in Rotterdam, noemde de Blijdorpse neushoorn een rhinoceros en bracht daarmee zijn foutscore eveneens op vijf.

De groep tegenover hen, een gezelschap van invités met enige nationale bekendheid, had het moeilijker: daar lag het gemiddelde op 27 fouten. Voormalig politieagente en tv-persoonlijkheid Ellie Lust zegevierde in dat vak met 18 fouten. Beide vakken hadden te kampen met het ongenadige tempo van voorlezen, waardoor heel wat deelnemers woorden compleet hadden gemist. Omdat het evenement rechtstreeks wordt uitgezonden, moet alles immers in een tijdsbestek van nog geen twee uur worden afgewikkeld: inleiding, voorstelronde, allerhande gesprekjes, spelregels, liedjes (waarom?), het dictee zelf, correctie, uitleg en prijsuitreiking. Dat is vragen om moeilijkheden. Voorlezeres Gerdi Verbeet deed haar best en sprak duidelijk, maar het rigide tijdschema noopte haar tot tgv-snelheid. Het was om nerveus van te worden.

Groot scherm

Ook de deelnemers in bibliotheken maakten zich druk om het razende tempo van voorlezen. Vanaf het eerste radiodictee biedt een aantal biebs in het land de mogelijkheid gezamenlijk mee te schrijven aan de hand van een videoverbinding op groot scherm. Die service trekt door de jaren heen wisselende belangstelling. Terwijl de Haarlemse bieb bij de eerste editie in 2018 nog extra stoelen moest aanslepen voor de honderd deelnemers, kwamen dit jaar in Wolvega maar drie dames opdagen. Toch waren dit jaar verschillende locaties redelijk goed bezocht, hoewel een exact gemiddelde niet bekend is.

In Nijverdal stuitten de achttien deelnemers, onder wie de ervaren dicteecrack Jan Riefel uit Twello, op geduchte tegenstand in de vorm van Annemarie van Pijkeren. Riefels mooie score van elf fout werd nipt overgetoept door de 51-jarige godsdienstdocente en oud-correctrice, die maar negen rode strepen terugkreeg. Het gemiddelde in Nijverdal lag op 23 fout, beter dan de bieb in Leeuwarden die eindigde met 27 fout per persoon. Verreweg de beste uitslag kwam van de bibliotheek in Harderwijk, waar vijf deelnemers konden bogen op resultaten in enkele cijfers. Lizi van Vollenhoven, Bert Jansen en René Dijkgraaf eindigden ex aequo op plek drie met elk zes fouten. Jeroen van Heemskerck Düker wist met zijn drie fouten niet de eerste plaats te bereiken. Met maar twee correcties bleef Bob Boersema iedereen voor.

Dankzij uitstekende prestaties van de overige deelnemers – 12, 14 fout – wist de uitstekend voorbereide organisatie in Harderwijk met gemak beslag te leggen op de eretitel ‘best spellende bibliotheek in Nederland’. Zelfs Rein Leentfaar, die in Breda zegevierde met twee foutjes, kon geen tegenstand bieden. Een ijkpunt voor de deelnemers in het land, over een jaar. Zolang Boersema wegblijft, is het te doen.