door Rein Leentaar | Foto’s: Bert Bouwman/Hillegom Online

Op woensdag 11 september 2019 trok een toen nog welgemoede falanx van dicteetijgers, -nomaden en -liefhebbers naar Hillegom of all places, een allerlieflijkst plaatsje delict (pd) om crime- of krimideelgenoot te worden van het jaarlijkse dicteebloempjesfestival in de bibliotheek aan de Sportlaan aldaar. U aller penny-a-liner arriveerde zoals altijd vroeg ter plekke. Om zes uur in de namiddag was hij er. Had hij daar weleens een gewaardeerde frituur bezocht? Hij wist het niet meer. De bieb was nog open (tot acht uur, begin dictee), dus maar even vragen. “Bent u van de bieb?” “Nee.” “Maar misschien kunt u me wel helpen: als ik naar een dictee ga, eet ik in een plaatselijke frituur altijd een frietje, een kroketje en drink daarbij een cola light.” “Ja, dat is wel een kwartiertje lopen, kruip door, sluip door, maar weet u wat: ik breng u wel even. Ik was toch aan het weggaan.” De dame bleek hier te wonen en van Poolse afkomst te zijn. Zo gezegd, zo gedaan. De kwaliteit was prima. De terugweg werd me moeiteloos gewezen en rond zeven uur was ik met de apostelpaarden weer present. Als aanvang stond er half acht, maar dat bleek acht uur te zijn, zoals gezegd de sluitingstijd. Maar het was gezellig, dus die tijd was wel door te komen. Er waren in totaal ongeveer 25 deelnemers, onder wie drie dicteetijgers en -tijgerinnen.

Rietvelds zevende

Hard-boiled dicteeauteur Bram Rietveld schreef voor de zevende keer dit dictee; in totaal was het de vijftiende editie. Organisator is de HDV, de lokale Harddraverijvereniging Hillegom en omstreken, ter gelegenheid van de lokale feestweek. Bram had waarschijnlijk studie gemaakt van de Kruppfabriek in WO I, want zijn schrijfsel daalde als een dicteedikkebertha neer op de argeloze dicteedeelnemers. Die kwamen dan ook niet van dit dictee af zonder een dictee-phpd (pijntje hier, pijntje daar). Enkele jaren geleden werden de organisatie en hij overvallen door een aantal dicteecracks. Sinds die tijd is het niveau van het dictee van een ongekende hoogte en moeilijkheidsgraad. Logisch, want Brams adagium is: zolang er niemand nul fouten maakt, blijf ik dit dictee opstellen, anders stop ik ermee. Nou, geachte lezer, ik voorspel u dan ook, dat we nog (ongeveer) ten eeuwigen dage aan Bram vastzitten, zo moeilijk was het. Om een voorbeeld te geven: er moesten 78 woorden worden ingevuld en de lieftallige dame naast me, van wie ik het werk mocht corrigeren, had 77 fouten. Ik zeg maar … en noem haar naam niet.

Woodstock

De tekst was van een ongekende schoonheid. Een camerlengo bij de Heilige Stoel, die als twaalfjarige het kleinseminarie bezocht, ervoer in de jaren 60, toen hij net twintig was, de flowerpower met de meisjes in dashiki’s en de jongens in hawaïhemden. In juli en augustus 1969 ging hij als uitwisselingsstudent naar New York. Hij heeft zich daar algauw het apezuur geprakkiseerd, hoe hij ongemerkt bij het Woodstockfestival kon komen. Een lastminuteticket lukte niet, dus ging hij maar op de bonnefooi. Een van de openingsnummers met zijn eindeloze encore werd het anthem van het festival. We vernemen ook nog, dat hij een ve-tsinallergie heeft. Hij zag zonder gêne jongens en meisjes in adams- en evakostuum, wist niet of er lsd of psilocybine gebruikt werd en hij speelde even voor donjuan, maar dat eindigde met ludduvuddu. Te midden van sannyasins en aanhangers van tm leerde hij wat over karma en dharma en de ayurveda. Hij beëindigde zijn verhaal met (nieuwe zin): U aller chroniqueur, Kevin Farrell.

Weeïge patchoeli

Hier zijn er nog een paar: een lubbert (sul), weeïge patchoeli(olie), laisser-allerhouding, priester in spe, kwestieus, Volkswagenbusjes en deux-chevauxtjes, newagemuziek, heavymetalbands, debuut-lp, rhythm-and-blues, jazzzangeressen, country-and-western, mon-choutaart, schwarzwalderkirschtorte, na-ebben, bypassoperatie, yorkshireterriër, ave maria’s (keer bidden) en Paternoster (naam gebed).

De dictie van Bram was heel luid en buitengewoon duidelijk, hij sprak in niet mis te verstane bewoordingen. Ook zijn spelregels waren keihard: papieren GB 2015 en papieren VD 2015! Dat had voor een specialist wel een naar bijeffect: het foute blasée was goed en het goede (2019) blaséë was fout: snapt u het nog?

Afgetekende winnares

Bij de Hillegommers was er een afgetekende winnares: Caroline Putter met 22 fouten. Er waren drie kandidaten voor de tweede en derde plaats. Na een eerste shoot-out werd Joep Langeveld tweede met 32 fouten. Omdat er mogelijk bij de tweede shoot-out iets misging, vermeld ik de nummers 3 en 4 ex aequo: Frans Teitler en Marga Nieuwendijk hadden allebei ook 32 fout. Bij de zogenaamde buitenpoorters werd ik zelf eerste met 5 fouten, op de tweede plek belandde Pieter van Diepen uit Leiden met 12 fouten. Derde werd Dian van Gelder uit Zoetermeer met 23 fouten. Voor de aardigheid de vier fouten van schrijver dezes: 1) geen byepass, maar bypass, 2) geen avé, maar ave – geen Frans maar Latijn, 3) geen al gauw, maar algauw, dat moet meestal aaneen en 4) geen afghaanse stof of zo, maar Afghaanse jas, dat staat ook zo in VD. De vijfde ‘fout’ betrof het eerdergenoemde blaséë.