De deelnemers aan het eerste BeNeDictee van 2023 in Heist-op-den-Berg

door Herman Killens

Veel gezinnen liggen vandaag wakker van hun energiefactuur, maar Marre maakt zich voorlopig niet te veel zorgen. ‘Ik probeer de thermostaat elke winter één graad lager te zetten. Vorig jaar zijn we gestrand op 16 graden, wat de facto betekent dat de verwarming meestal uit blijft. Als we het fris hebben, kruipen we onder een dekentje of trekken we een dikke trui aan.’ (De Standaard 19/11/2022)

Ik leg een stapeltje sweaters en een dikke fleecedeken 🙂 in de auto en begeef mij naar Heist-op-den-Berg, ten huize Marre Vervloet. Sinds het BeNeDictee aldaar bijna drie jaar geleden in extremis werd afgelast (rara wie weet nog waarom?) is Marres leven in een stroomversnelling geraakt: voor de derde keer mama en verhuisd naar een nieuwe woning. Tijd dus voor drie in één: een huiskamerdictee slash housewarming slash babyborrel. Aha, de housewarming mag alvast helemaal letterlijk genomen worden: de thermometer geeft een royale twintiger aan (geloof dus nooit de kranten). Baby is dan weer een relatief Heists begrip: de lieve H is intussen al 16 maanden jong.

Buddy

Er kan geen groter verschil zijn dan tussen het plechtstatige Groot Dictee in de vergaderzaal van de Eerste Kamer in Den Haag en deze vrolijke en gezellige chaos in Marres huiskamer. Chapeau voor de drie verre bezoekers uit het Hoge Noorden: Dian van Gelder, Lizi van Vollenhoven en René Dijkgraaf. De Vlaamse tegenstand komt vandaag van Minerva Holsbeek, Birgit Kuppens, Edward Vanhove en ondergetekende.

Welkom allemaal bij dit get-together! Zoals beloofd ging ik jullie alle hoeken van de kamer laten zien. Dat mogen jullie vrij letterlijk opvatten. Zo dadelijk laat ik jullie in duo’s ronddwalen in ons optrekje. Kies vooral een buddy uit waarvoor 4G geen geheimen kent, om probleemloos op QR-codejacht te kunnen. De codes hangen allemaal op zichtbare plaatsen, dus alles binnenstebuiten keren is niet nodig. Vergeet na de countdown zeker je pen en schrijfplankje niet, zodat je netjes alle woorden kan invullen die je slimme telefoon je dicteert. Niet valsspelen noch gebruikmaken van een sparringpartner – zulke flouzen tolereren we hier niet – en vergeet er vooral niet van te genieten!

Na het voorlezen van deze eerste paragraaf wordt het stil in de huiskamer. Muisstil. Tot het verzamelde gezelschap plots doorheeft dat het de bedoeling is om zelf in actie te schieten. Oei, mijn slimme telefoon is dan toch niet zo slim. De QR-codes geven onoplosbare foutmeldingen. Gelukkig kraakt de zelfverklaarde digibeet Edward de code probleemloos. Het duo wordt een trio: samen met Edward en René dwaal ik trap op, trap af, kamer in, kamer uit, van onder meer la cucina over de jungle en het oranje paradijs naar het tweelingwalhalla. De blokjescodes vinden blijkt soms een nóg grotere uitdaging dan de orthografie. Stiekem in de kleerkast neuzen? Even onder het bed kijken? De lade toch maar binnenstebuiten keren? De verleiding is groot.

De jongere deelnemers deden het rustig aan.

Vermoeiend

Op de trap – tweehoog – komen we om de haverklap (vertwijfelde?) lotgenoten tegen. Achter de QR ontdekken we mondjesmaat het vervolg van de story van deze mooie, ruime en kleurrijke woning. De sympathieke tweeling M&R (in het dictee de heren huppeldepup en Van der Hummes …) crost enthousiast mee maar verklapt niks. De achtergrondgeluiden uit de andere kamers en van de joelende kinderen zorgen voor een extra auditieve uitdaging. Niet makkelijk, mentaal zelfs heel vermoeiend, maar dat hoort erbij. Een schitterend concept!

En wat een prachtige tekst weeral. Marre is naar eigen zeggen wel laat van start gegaan en heeft zelfs even de hulp van ChatGPT ingeroepen. Na een eerste te eenvoudige tekst en daarna wat suffe dicteeklassiekers als resultaat geeft Marre de instructie dat het voor superdicteecracks uit de Lage Landen bedoeld is. Komt-ie met een Latijnse tekst aandraven …

Aan het einde van de zoektocht ploffen we uitgeput maar superblij neer in de sofa. Pf, moe maar voldaan genieten we van het overheerlijke buffet uit la cucina met plantaardig lekkers @ Marre. En dat allemaal zonder QR-codes!

René Dijkgraaf, fulltime opa, laat zien waar Nederland ligt.

Pepperoni

Behalve de al-dan-niet-aaneenschrijfdingen die ik steeds weer vrolijk blijf verknoeien (à la binnenstebuiten, hiernaartoe of bar slechte) loop ik met open ogen (en oren) in enkele listige orthografische valstrikken. Die pepperonipizza bijvoorbeeld. Met pepperoni (pikante salami) als hoofdbestanddeel dus, al mogen er voor mij ook wel voldoende peperoni (Spaanse pepers) bij. In de badkamer baat laweit niet, maar baadt het kroost wel. En de lynx rechts merk ik tussen de knuffels helemaal niet op (ik maak er links-rechts van). Oef, ons gelegenheidsgroepje ontdekt het nog net op tijd: in de hal vind je geen wrakken maar wel frakken!

Het resultaat valt uiteindelijk mee. Gemiddeld schrijven we maar 16 van de 72 invulwoorden fout. Een sterke collectieve prestatie. Als beloning krijgen we een lekker dessert.

Maar heel eerlijk: gelukkig was het vandaag geen escaperoomdictee want dan zaten we nu nog steeds met zijn allen hopeloos opgesloten in het land der pterodactylussen en camarasaurussen …