Bert Jansen neemt zijn eerste prijs in ontvangst uit handen van Fiona van Gemert.

door Bert Jansen

Op 30 november 2019 besloot ik mijn verslag van het elfde Groot Zutphens Dictee aldus: ‘Wij kijken nu alweer uit naar het twaalfde Groot Zutphens Dictee. Vanwege de eigennamen die elk jaar weer in het dictee vervlochten worden, overweeg ik wel vóór die tijd een cursus Zutphenkunde te volgen. Ik zal dan met vertrouwen weer afreizen naar de stad ‘waar het zonlicht flonkert op golven van geluk’.’  Wie kon toen bevroeden dat het mijn laatste verslag van het gevierde evenement zou zijn?

Enkele unieke ingrediënten maakten het Groot Zutphens Dictee tot een jaarlijks terugkerend orthografisch feestje waarnaar menigeen reikhalzend uitkeek – een lichtstraal in de grauwe nevelmaand. Ten eerste waren de locaties doorgaans van grote klasse. Het fraaie Fort Bronsbergen, het gezellige Volkshuis, tot zelfs de majestueuze Walburgiskerk: de organiserende Lionsclub Zutphen-Kattenhaven had oog voor een fijne omgeving. Bovendien kenmerkten de teksten zich door hun consistentie, de prettige sfeer en de gedegen uitleg, waar Jaap Pott, de onvolprezen dictee-exegeet, patent op had.

Beduusd

Het ging in Zutphen niet slechts over spelling – per slot van rekening het minst boeiende onderdeel van de taal – maar ook de grammaticale en etymologische aspecten van onze taal werden er in de schijnwerpers gezet. Zowel de beduusde orthografische dilettant als de zelfverzekerde dicteenomade kon wat opsteken van Potts gedegen kennis van het Nederlands in al zijn facetten. Militante spellers en adamanten scherpslijpers kregen bij de oud-leraar geen poot aan de grond. In Zutphen werd niet geparlementeerd! ‘Kritiek mag je morgen spuien, dan ben ik er toch niet’, was zijn adagium.

Dicteenomade Jeroen van Heemskerck Düker en lokale journaliste Brigitte in 2016.

Als wordaholic kwam ik er volledig aan mijn trekken. Voor altijd zullen woorden als poller, varraomijt en vit verbonden blijven met Zutphen. Ik zal het allemaal missen, maar misschien nog wel het meest de nazit in de lokale keilenwinkel, die een vast onderdeel vormde van het dictee. De triomfatoren vierden er hun overwinning, de orthografische schipbreukelingen spoelden er hun echec weg met een biertje.

Ik breng een saluut aan eenieder die zijn of haar medewerking heeft verleend aan het jaarlijkse dicteefeestje. Met name noem ik de schrijvers van het dictee: stadshistoricus Michel Groothedde, Jody Hagenbeek, journaliste Fiona de Heus en de geboren docent Jaap Pott.

Ave et vale!