Jeroen van Heemskerck Düker (r) en René Dijkgraaf bekijken hun fouten.

Tekst en foto’s: Saskia Luijer*

Een score van negen fout was vrijdag 11 maart voldoende voor de eerste winnaar van het Groot Wijdemeers Dictee in Nederhorst den Berg. Naarder Jeroen van Heemskerck Düker ging er met de eer vandoor, gevolgd door René Dijkgraaf uit Harderwijk die één foutje meer maakte. Met 15 fout was Anneke Hilhorst de beste lokale deelnemer.

“Wie voelt zich niet senang in de luwte van een dorpskern?” spreekt Herman Stuijver. De ex-leraar Nederlands en eindredacteur van het Weekblad Wijdemeren heeft de tekst voor het Groot Wijdemeers Dictee geschreven en leest het voor aan het twintigtal deelnemers. Met zijn warme vertelstem klinken de woorden prachtig, maar een echt ‘senang’ gevoel geven ze toch niet echt. Eerder een paniekerige reactie. Want hoe schrijf je ook alweer crème de la crème, gênant en eloquente? En is het nu het weidse of wijdse uitzicht op de plassen, meren en sloten? “Pittig hè” meldt Herman met een grijns op zijn gezicht. Waarna hij ter geruststelling het reglement nog even toelicht: “Het wordt allemaal herhaald hoor, we nemen er de tijd voor.”

Hans Stuijver leest zijn dictee voor.

Van binnen en buiten
Tafeltje aan tafeltje, in schoolbankopstelling zitten de deelnemers in het Sociaal Cultureel Centrum. Het Bergse SCC is samen met Bibliotheek Gooi en meer de organisator van het evenement dat mensen van binnen en buiten de gemeente heeft aangetrokken. Dorpsgenoten die van taal houden, lokale politici die hun kennis willen testen maar dus ook dicteefanaten van buitenaf, die het land afreizen om aan dictees mee te doen. In opperste concentratie noteert men de zinnen in een eigen schriftje. “Is het rustpriëlen?” checkt een mevrouw. “Nee, lustpriëlen” herhaalt Herman. “Daar dronk je vroeger kopjes thee.” Ook andere onbekende woorden roepen vragen op. Zo gaan de wenkbrauwen omhoog bij het horen van gejongejand, motetten en doloze. “Doloos betekent met opzet kwaadwillend”, licht Stuijver toe. Zijn verleden verloochent zich niet. Geheel op zijn gemak loopt hij door het lokaal en dicteert de zinnen. Het schoolgevoel komt helemaal terug en je wordt bijna zenuwachtig als hij te dichtbij komt en een blik op je blaadje werpt. Bij de laatste check geeft Herman nog een advies mee: “Neem een wijze les aan van een ex-leraar, ga niet te veel twijfelen. En als u het verbetert, doe het dan duidelijk. Ik ken alle smoesjes van de kinderen…”

Winnares Anneke Hilhorst

Bergse top drie
Bij het nakijken van de dictees neemt de jury de schrijfwijze, spelling en het gebruik van leestekens, accenten en hoofdletters secuur onder de loep. Als leidraad voor de spelling geldt het bekende Groene Boekje en de Dikke Van Dale wordt erbij gepakt als er discussie over bepaalde woorden ontstaat. Is het nu plasdrasformule of plasdras-formule? Beide schrijfwijzen worden goed gerekend. Gelukkig, dat scheelt weer een fout. Dat de ‘professionele’ dicteemakers er uiteindelijk met de winst vandoor gaan, is bij de prijsuitreiking niet echt een verrassing. Wel is het opvallend dat de lokale top drie totaal Bergs gekleurd is. Na Anneke Hilhorst, volgt Anja Lam op de tweede plek en eindigt Pieter Jager als derde. “Ik ben een spellingsneuroot” motiveert Anneke haar overwinning, waarmee ze een dinerbon van Het Spiegelhuys in de wacht sleept. Herman Stuijver ontvangt terecht applaus als waardering voor zijn mooie tekst met Wijdemeerse elementen. Ook is er een fles wijn voor de maestro, die zijn dictee afsloot met “een goed glas saint-émilion”.

* Saskia Luijer is redactrice van Weekblad Wijdemeren. Dit artikel is met toestemming van de redactie doorgeplaatst, waarvoor wij haar erkentelijk zijn.