door Herman Killens, een animal rationale
foto’s: Markant Kruibeke en Davidsfonds Kruibeke

Dictee-evenement
Dictee op Café, alias het Groot Armoededictee, editie 8

Locatie
Gemeenteschool van Kruibeke

Tijdstip
Zaterdagavond 16 februari 2019

Vooraf
Een hele dag met Natuurpunt op vogel”jacht” in Goeree-Overflakkee, net op tijd in Kruibeke, vlak voor de aanvang van het dictee een ultrasnelle hap in de wagen en dus ietwat vermoeid en ongeconcentreerd plaatsnemen aan een dicteetafeltje.

Historiek
De eerste twee edities (2012 en 2013) maakten deel uit van de preselecties van het Groot Armoededictee van de KWB waarvan de finale telkens plaatsvond in Brussel. Daar heb ik goede herinneringen aan, met mijn glansrijke overwinning in 2013. KWB-nationaal hield het uiteindelijk bij deze twee competitiejaren, maar de organisatoren in Kruibeke gingen de volgende jaren solo verder op hun elan.

Erelijst
Sst, dit is Frans Van Besien Country. Of beter wás. Hij bleef hier immers zeer lange tijd merckxiaans ongeslagen, maar de laatste jaren kwam er toch wat zand in de motor. In 2017 won Christiane Adams, in 2018 zag het virtuele podium er als volgt uit: 1. Robert Joosen (1f) 2. Bert Beck (3f) 3. Rein Leentfaar (NL) en Herman Killens (6f).

Deelnemers
Eens te meer een eclatant succes: zowat 40 schrijvers, verdeeld over een aantal tafeltjes. Enkele usual suspects in Vlaanderland: Christiane, Jozef, Kevin, Raf en noorderbuur Rein. Oei, waar is Frans?

Organisatoren
Dat zijn er heel wat: Femma Kruibeke, Davidsfonds Kruibeke en Bazel, KWB Kruibeke, Bazel en Rupelmonde, Markant Kruibeke, KVLV Kruibeke. Die organisatoren krijgen van mij een pluim. Het evenement verloopt bijzonder vlot en alles is tot in de puntjes verzorgd en geregeld, met bijvoorbeeld een prima voorleessessie door “The Voice of Kruibeke”, een goed gedocumenteerd verbetervel, een foutloze tekst, een behoorlijk snelle correctieronde met voldoende menskracht, een mooi baraanbod met onder meer een mocktail op het schap (alcoholvrije maand), allemaal met geweldige service en vriendelijkheid en aan democratische prijzen (en voor het goede doel!)

Goed doel
De opbrengst van het initiatief gaat naar Welzijnsschakels. “De overtuiging van Welzijnsschakels is dat iedereen het nodige respect verdient in onze samenleving. Welzijnsschakels verenigt groepen van vrijwilligers, waarin mensen met en zonder armoede-ervaring elkaar ontmoeten. Deze groepen willen mensen die uitgesloten worden meer kansen bieden. Dat gebeurt bij Welzijnsschakels op verschillende manieren: door persoonlijke contacten, door activiteiten in groep, door samen te gaan praten met maatschappelijke diensten zoals OCMW’s, scholen, ziekenfondsen en de huisdokter.”

Ontvangst
Bijzonder hartelijk. De sympathieke organisatoren vinden het bovendien geen punt dat die dicteenomaden aan hun wedstrijd deelnemen, wel integendeel: ze nodigen hen elk jaar opnieuw persoonlijk uit!

Sfeer
Jolig, ondanks de (letterlijk) kille zaal. Veel animo en gelach tijdens de voorleessessie. Zelfs bij het schrijven kunnen er nog drankjes besteld worden (het is niet voor niets een dictee op café). Gewoon even zwaaien met het bestelbonnetje en de drankvoorraad wordt aangevuld.

Tekst
Een mooi en vlot exposé door Luc Devoldere. En meteen ook een actueel thema: de klimaatspijbelaars, die “sympathieke klimaatterroristen en activistische en geëngageerde jonkies”. Maar: “Denken ze ook aan de ecologische voetafdruk die de in de coulissen woekerende bevolkingsexplosie dreigt exponentieel te vergroten?” En: “Denken ze aan hun eigen mobiliteit? Aan de kerosine slikkende vliegtuigen die zij en hun verwekkers nemen om te hoppen van metropool naar negorij?” Edoch: “Eén ding is zeker: het klimaat is definitief geagendeerd.”

Struikelblokken
Voor sommigen misschien de tijdvakken (antropoceen, holoceen) en sferen (atmosfeer, lithosfeer, hydrosfeer, biosfeer, cryosfeer). Voor anderen het al dan niet aan elkaar schrijven (voorbijmarcheren, kerosine slikkende) of klassiekere woordvallen (negorij, Belgisch-Nederlands, Angelsaksische, CO₂, CEO’s, ngo’s, gecitytript, coulissen, …). Zelf schrijf ik “geëlecteerde” (sic) in plaats van “geërecteerde”. En ook mijn “animal rational” (sic) gaat de mist in. Gelukkig voor mij schrijven er dit veel fout: “animal” is in het Frans immers mannelijk en dus denken we met zijn allen dat het bijvoeglijk naamwoord zonder eind-e moet. Mis poes, het blijkt een Latijnse uitdrukking te zijn (tuurlijk, het is helemaal niet “rational(e)” maar “rationnelle” in het Frans!) Het moet dus wel degelijk “animal rationale” zijn – zie voor meer achtergrond hier de uitstekende en goed gedocumenteerde website van Rein Leentfaar. Die laatste struikelt evenwel zelf over de voor hem onbekende bosbrossers (klimaatspijbelaars).

Schiftingszin
“Hoewel ik me had voorgenomen tijdens Tournée Minérale enkel stil te staan bij het ecclesiastische en eschatologische bezwijk ik toch weer voor een seduisante aperitiefdrank als BEES!, de eau des carmes en de geuzelambiek die rooms-katholieke monniken in hun cisterciënzerabdijen serveren.”

Even terzijde voor de Nederlandse dicteevrienden: de Tournée Minérale is een jaarlijks terugkerend evenement op initiatief van enkele Belgische verenigingen om heel de maand februari geen alcohol te drinken. De term is een woordspeling op tournée générale (een rondje geven). Nog niet in de officiële woordenboeken, maar zelf heb ik het begrip vorig jaar toegevoegd aan de Van Dale Wiki.

Voor de niet-Kruibekenaars onder ons: BEES! blijkt een “Kruibeekse verfrissende aperitief” te zijn “met de smaak van zwarte bessen, gemengd met kwaliteitswodka”. Al die niet-Kruibekenaars die “base” schrijven zijn er dus aan voor de moeite.

En dan hangt het zoals gewoonlijk weeral af van minuscule details in Flanders Fields. Christiane houdt het op kleine letters voor de maand zonder alcohol en krijgt hiervoor twee streepjes straf in de schiftingszin. En zo win ik vanavond de close finish.

Uitslag
1. Herman Killens (Opwijk) 2f (en 2f in de schiftingszin)
2. Christiane Adams (Kessel-Lo) 2f (en 4f in de schiftingszin)
3. Rein Leentfaar (Middelburg NL) 3f
4. An Bogaerts (Antwerpen) en Kevin Willems (Assebroek) 4f
6. Onder meer Raf Coppens (Oordegem) en Jozef Lamberts (Schilde) 5f

Ook de beste twee lokale deelnemers hebben slechts 5 rode streepjes.

Prijzen
Amai, ik verover een niet in de handel verkrijgbare luxueuze kunstuitgave van een prestigieus kookboek. En Christiane is ondertussen haast onzichtbaar geworden achter een reusachtige geschenkmand. Twee weken geen boodschappen doen! Ook de beste lokale deelnemers en de 4 moedige jongeren (moeten die niet dicteespijbelen?) worden royaal beloond. En onder de niet-winnaars worden nog 3 ontbijtmanden verloot. Een fraaie prijzentafel. Met dank aan het Davidsfonds, Back to Basics, Markant, KWB en het gemeentebestuur.

Slotsom
Een mooie lentewandeling met gelijkgestemden, drie nieuwe vogelsoorten op onze lijst en het eerste dictee van het jaar in Vlaanderen gewonnen. En bovenal een geslaagde dag en een toffe avond met de dicteevrienden. Kruibeke, tot volgend jaar!

Next
Het tweede Groot Dictee der Mensenrechten in Antwerpen op dinsdag 19 maart 2019.