Strak georganiseerd: Wijchen kent zijn pappenheimers.

door Bert Jansen. Foto’s: René Dijkgraaf en © de Gelderlander

Wat kun je niet allemaal doen, als je 50 euro te besteden hebt? Je kunt er twee mooie boeken voor kopen, een avondje van naar het theater of smakelijk van uit eten gaan – als je althans de wijn niet ál te rijkelijk laat vloeien. 

Maar je kunt er ook een dicteetje voor schrijven. Niet te geef – en er zullen dan ook weinig bijstandsmoeders in het publiek gezeten hebben –, maar in Wijchen krijg je wel waar voor je geld. Want niet alleen het pièce de résistance, het dictee, was een solide bouwwerk, maar de hele organisatie stond als een huis.

Schoolstrijd
De tafeltjes in de aula van het Maaswaal College in Wijchen, goed verstopt in de bossen, even buiten de gemeentegrens, stonden woensdag 4 november strak in het gelid, evenals de organisatoren, voor het derde Groot Wijchens Dictee. ‘s Morgens al hadden 37 leerlingen uit groep 6 gestreden om de titel ‘beste speller’. Die ging naar Atilay Bagci uit groep 6. ‘s Middags waren de middelbareschoolleerlingen aan de beurt. Toen mocht havo 4-leerlinge Lotte Banken als laureaat het podium beklimmen.

Corina van Dijk las met onberispelijke dictie voor.

Orthografische spierballen
‘s Avonds kregen de volwassenen de kans hun orthografische spierballen te tonen. De voorleesster van dienst, Corina van Dijk, was nog maar juist op tijd terug van haar reis naar Florida. Dat viel voor de dicteeschrijvers op een gansje, want zij kweet zich op onovertroffen wijze van haar taak. Haar sonore stemgeluid en voortreffelijke dictie paarde zij aan een gulgauwe lach. Ze wist steeds het juiste tempo te vinden en bezondigde zich niet eenmaal aan spellinguitspraak, een uitzondering in dicteeland. Tijdens haar voordracht kon je een speld horen vallen en slechts één enkele keer ging er een vinger in de lucht omdat een woord niet goed was verstaan.

Uriël Schuurs behandelde de valkuilen van het dictee met bijpassende lichtbeelden

Voorbeeldige uitleg
Na het dictee – dat een chaotisch tafereel in de Wijchense raadzaal tot onderwerp had, waar niet alleen geschminkte raadsleden en een adolescent met walkietalkie en een Willem II-sigaar figureerden, maar ook een ex-hbo’er – nam de auteur Uriël Schuurs het woord voor de uitleg. Ook hem zwaaien we daarvoor alle lof toe. In een halfuur tijds loodste hij de aandachtig luisterende toehoorders op een even deskundige als amusante wijze door het dictee. Alle spellingproblemen, zoals die van de werkwoordsvervoeging, het liggend streepje, de tussen-n en het al dan niet aaneenschrijven liet hij de revue passeren. Alle voetangels en klemmen van de Nederlandse spelling illustreerde hij met tot de verbeelding sprekende voorbeelden. Zo illustreerde de vaardige exegeet de aaneenschrijfregel met de volgende krantenkop: ‘Veel diarree gevallen in Eindhoven’ …

Anne de Haan was voor de tweede keer de winnares in Wijchen.

Een schooltje in Tibet
Hoewel de nakijkploeg van wanten wist, moesten de 64 deelnemers toch wat langer op het verdict wachten, omdat presentator Buby den Heeten Lenie Fokkinga, de deelneemster met het hoogste sponsorbedrag – niet minder dan 539 euro –, naar het station moest brengen. Zij was met openbaar vervoer naar het Gelderse gekomen en wilde nog vóór het krieken van de dag haar woonstee bereiken. Zij had met dat fantastische bedrag voor een substantieel deel bijgedragen aan het eindresultaat, dat maar liefst bijna 23 duizend euro beliep! Voor dat geld gaat de stichting Maya over enige tijd een aardbevingsbestendige school in Tibet bouwen.

Mooie scores
Dirkzwager advocaten & notarissen ging met de groepsprijs lopen. Zij maakten gemiddeld 14 fouten. Geen slechte prestatie, maar veel beter nog deed Anne de Haan het in de categorie ‘gewone deelnemers’; zij kreeg haar dictee met slechts acht rode strepen terug. Bij de specialisten ging de zwervende Zeeuw Rein Leentfaar – de angstgegner van menige dicteetijger – met de scudetto naar huis; hij kon opnieuw, nu na een foutloos parcours te hebben gelopen, een overwinning aan zijn inmiddels loodzware palmares toevoegen. Met zekere bedrevenheid beklom hij het podium om daar de loftuitingen en de prijzen niet zonder bravoure in ontvangst te nemen. Maar ja, Goethe zei het al: Nur die Lumpen sind bescheiden …

René Dijkgraaf eindigde met drie fouten op de tweede plaats. Dian van Gelder en bovengetekende kregen vijf strafpunten. Tja, als je manequin schrijft, moet je je ook afvragen wat je in dat circuit te zoeken hebt. Ik overweeg dan ook mijn verstofte postzegelverzameling maar weer uit de kast te halen …