door Arjan Hoogvorst

In het kielzog van de onlangs gehouden Boekenweek was het Groot Dictee Heiloo woensdagmiddag 26 maart weer een bijzondere gebeurtenis voor jong en oud, compleet met een Ren-je-rotachtige quiz om de nakijktijd door te komen. In de top drie van de einduitslag waren evenals vorig jaar vrouwen in de meerderheid, zowel bij de volwassenen als leerlingen van scholengemeenschap PCC. Al pakte in laatstgenoemde categorie een jongen de winst.

Rond de zestien leerlingen uit de tweede klas havo/vwo van het PCC in Heiloo en ongeveer evenzoveel volwassenen verzamelden zich die middag tegen enen aan lange tafels in de grote zaal van jongerencentrum Buk Buk. In het gezelschap bevonden zich onder meer oud-docenten, lokale media en burgemeester van Heiloo Mascha ten Bruggencate.

Het dictee was net als vorig jaar geschreven door Robin Raven, de in Heiloo wonende schrijver van onder meer jeugdboeken, romans en columns. Het niet minder dan zestien (lange en korte) zinnen tellende dictee had het Boekenweekthema ‘Je moerstaal’, wat op doordachte wijze in het diverse struikelblokken bevattende epistel was verweven.

Skibidi

Robin las eerst het hele dictee van a tot z op, waarna hij de taalkundige beproeving zin voor zin nogmaals voorlas. Er werd van meet af aan door enkele volwassenen gemaand tot stilte en tussendoor vroeg menigeen om herhaling van enkele zinsneden. Het gebruikelijke gebeuren tijdens dictees, vooral bij zinnen met de nodige lastige passages. Zo had de aimabele auteur er meerdere moeilijke woorden ingestopt, maar nou ook weer niet ál te lastig, vanwege de jeugdige leerlingen onder de deelnemers.

Al boog iedereen zich evengoed over de nodige hersenkrakers als idyllisch, feeërieke, anthologie, bijouterieën, jeremiëren, appreciëren en up-to-date. Van skibidi hadden de meeste volwassenen nog nooit gehoord, waardoor zij het met dat aparte woord moesten afleggen tegen de schooljeugd. Logisch, want het is een onzinwoord dat onder jongeren wisselende betekenissen kan hebben.

Beweeglijke quiz

Na afloop van het dictee kregen alle deelnemers een kleurenstift, werden de blaadjes uitgewisseld en keken jong en oud aan de hand van het op scherm geprojecteerde dictee elkaars werk alvast na. Dit als een soort voorzetje op het echte, bloedserieuze nakijkwerk van de jury.

Terwijl die zich vervolgens met gezamenlijke inspanningen stortte op het corrigeren, konden de deelnemers een quiz à la Ren je Rot (wie kent het nog?) spelen, waarbij zij telkens na een vraag in vak A of B moesten gaan staan. Jongerenwerker Ester Schotten presenteerde het spel als een heuse quizmaster, daarbij een welkome brug slaand tussen de jongere en oudere dicteedeelnemers. Ook die luchtige en beweeglijke quiz had als thema (moers)taal, waarin vragen voorbijkwamen over spellingswijze en afkomst van bepaalde woorden (ook wel etymologie genoemd; daarover misschien een volgende keer). Na afloop van de vermakelijke quiz verdeelden jong en oud de prijzen.

Collectief tromgeroffel

Het wachten was voorbij, toen maker Robin Raven samen met de juryleden terugkeerde in de zaal. Hoog tijd voor de echte prijzen. Collectief tromgeroffel op de tafels … Eerst de leerlingen, waar Evy van der Steen met zestien fouten een derde plek behaalde. Tweede met twee fouten minder was Yfke Oudman, terwijl klasgenoot Daan Hoogland met elf fouten tot winnaar werd uitgeroepen. Luid applaus vanuit de zaal, plus voor ieder een cadeaubon en Boekenweekgeschenk mee in de tas.

Dan de volwassen deelnemers, onder wie zich enkele notoire dicteetijgers (buiten mededinging) bevonden. Er viel bij de prijswinnaars een gedeelde eerste plek te noteren. Maria Berghaus en burgemeester Mascha ten Bruggencate waren ex aequo de besten, gevolgd door Christien Nieuwpoort op plek twee en Miriam Lases op de derde plaats.

Mooie mengeling

Blije blikken en beste stemming in Buk Buk, in een mooie mengeling van diverse generaties en achtergronden. Sommigen konden het niet nalaten de boel na te bespreken. Want zoals vaak bestonden bij menigeen twijfels qua correcties. Na navraag bij de maker zelf en een nodige correctie qua nummer drie was alles duidelijk en keerde iedereen tevreden huiswaarts.

Op naar de volgende editie!

Dit artikel verscheen eerder op Rodi.nl/heiloo. Dictees.nl kreeg van hoofdredacteur Arjan Hoogvorst toestemming voor integrale overname, waarvoor dank.

Foto voorpagina: Mascha ten Bruggencate, burgemeester van Heiloo. Foto: Yvonne ten Bruggencate