Geconcentreerde spellers in Diest. Uiterst rechts Herman Killens, winnaar bij de specialisten

door Herman Killens | Foto’s: OC KAD Diest

De eens te meer perfect georganiseerde tweede editie van het Groot Dictee van het KAD in Diest kreeg heel wat schoon volk over de vloer. Birte Volders – plaatsgenote van superspeller Joost Verheyen – was de ster van de avond met tweemaal goud. Met dank aan haar superoma. Heidi Peeters veroverde de titel van beste speller van Diest. En in de marge vond de clash der titanen plaats …

Een kille zaterdagse winteravond in Oranjestad Diest. Wat late shoppers snellen huiswaarts. De eethuizen rond de Grote Markt lopen stilaan vol. Enkele affiches aan een bushokje trachten ons warm te maken voor een exclusief optreden van de Belgische rockgroep The Scabs, vanavond in de cultuurtempel ‘Den Amer’. Een halve maan kijkt belangstellend toe.

Diest ligt net als mijn thuisdorp Opwijk in Vlaams-Brabant. Maar toch heb ik bijna 80 kilometer op de teller als ik mijn wagen aan de stadsrand parkeer. Als dicteerecidivist weet ik de weg naar het Koninklijk Atheneum van Diest, kortweg het KAD voor de vrienden, moeiteloos te vinden. Ik word er met mijn echtgenote hartelijk en superenthousiast ontvangen. Meer dan behoorlijk deelnemersveld, waaronder zelfs een Nederlander (Rein Leentfaar). Ha, het wordt vanavond dus een internationaal concours.

Na de geslaagde eerste editie van het Groot Dictee van ’t KAD 2014 heeft het Oudercomité dit jaar overigens het concept verruimd. Een literaire hoogdag, met naast het dictee een tweedehandsboekenverkoop en een literair café. Onder meer met wijn, bier en bakplezier. En gezelligheid troef.

Het dictee was onderdeel van een literaire dag, waarop ook een boekenmarkt te bezoeken was.

Een parcimonieus tête-à-têteje
Maar eerst nog het dictee. Dat vindt tweehoog in een klaslokaal plaats. Ingewikkelde wiskundige formules op het krijtbord laten al meteen het ergste vermoeden. Op elke lessenaar ligt met schoolse precisie een opgaveblad, een klad en een balpen klaar. De examenstress slaat toe. De organisatoren hebben dit keer slim voor een invuldictee geopteerd. Dubbele winst: schrijf- en nakijkkramp vermeden.

Voorlezer Maarten Cupers zet er meteen vaart achter. Het wordt een leuk verhaal (auteur Luc Creten) over de vermeende vakantieperikelen van directeur Françoise Vanhelmont (‘Singuliere gewoontes op vreemdsoortige vakantie’). Oei, horen we dat goed: defenestratie (uit het raam gooien), parcimonieus (gierig), tête-à-tête (intiem onderonsje). De twijfel slaat toe op de schoolbanken. Zeker als er ook nog een pak tussen-n-kwesties en al-dan-niet-hoofdletters in de tekst opduiken. En hoera daar is ie weer: de in Diest en omstreken sedert vorig jaar ‘wereldberoemde’ panenkapenalty. Speciaal voor Rein wordt de Zuid-Nederlandse uitspraak van ‘joegoert’ nog even simultaan vertaald naar de noordelijke variant ‘jochert’. Weer een fout minder.

Superoma
Na het inleveren van de blaadjes trekt de – naar eigen zeggen strenge maar rechtvaardige – jury zich met een heel arsenaal markeerstiften in conclaaf terug. Stevige file aan de bar: even de spelfouten wegdrinken, denkt menige deelnemer. Maar tijd om beneveld te worden is er (nog) niet, want daar is de jury al pijlsnel terug met het verdict.

En het wordt het avondje van Birte Volders, zesdejaarsleerling Latijn-Moderne Talen. Ze ontvangt een Diests Cadoosje (een verwenbon) als winnares van de jeugdcategorie, maar daarna wordt ze nogmaals op het podium geroepen. Blijkt ze ook de groepsprijs te hebben veroverd samen met … haar oma. En ik die grootmoeders tot nu toe vooral met breiwol, tearooms en pannenkoeken met Lichtmis associeerde. Denise Raeymaekers is duidelijk een superoma voor wie het Groene Boekje weinig geheimen kent.

Tot haar zichtbare verbazing wordt vervolgens oud-leerlinge Heidi Peeters als lokale Groot-Diestse winnares bekroond. Ze ontvangt voor haar topprestatie een gegraveerde balpen.

Maar daarmee houdt de prijzenlawine nog niet op. Elke deelnemer mag nog een fraai boek uitkiezen dankzij de gulle hand van sponsors Davidsfonds, WPG Uitgevers België en Uitgeverij Vanhalewyck. En met een staande ovatie voor elke deelnemer, van giechelende miekes tot bedaarde bejaarde. En vooral: ieders foutenlast blijft een goed bewaard geheim.

Het corrigeren verliep verrassend vlot in Diest.

Clash der titanen
O ja, en dan de specialisten. Maar liefst acht dicteenomaden zijn naar de Oranjestad afgezakt. Zwervers met stevige adelbrieven. Zoals Edward Vanhove, winnaar van het Groot Dictee der Nederlandse Taal in 2012. En vijf andere topcracks die ooit een tv-ereplaats veroverden. En dan nog het volledige podium van het KAD Dictee 2014 erbij. Straffe kost. De clash der titanen, volgens medeorganisator Annick Claessen. Ze vertelt ons dat ze wijselijk hebben besloten om een afzonderlijke rangschikking op te maken voor die buitenpoorters. En ze doken de voorbije dagen ook nog grondig in Groen en Dik om een ellenlange shoot-outlijst met onmogelijke woorden op te stellen. Een zware en ongemeen spannende ex-aequostrijd tot diep in de nacht dient zich aan …

Niet dus.

Met mijn allereerste nulfouter ooit leg ik beslag op de trofee der titanen, een schitterende Diestse streekspecialiteitenmand. Marlies Vervloet (1 foutje), Birgit Kuppens (2), Frans Van Besien (2), Edward Vanhove (2), Rein Leentfaar (3), Christiane Adams (4) en Raf Coppens (7) volgen op een zakdoek.

Het is bar koud buiten. Gelukkig blijft het aangekondigde sneeuwtapijt nog even achterwege. Tussen het streekbier ontdek ik de Diestse halve maantjes. De autoradio speelt een grote hit van The Scabs. Four aces in a row.

Dat kan geen toeval zijn.