Dicteeteams aan het werk in Naaldwijk

door Randy van Halen 

Woensdag 20 april trok het hele dicteewereldje naar het Westland, die mooie streek tussen Rotterdam en Den Haag, bekend om zijn kassen – althans, dat dacht ik. Eenmaal daar aangekomen, bleek ik de enige dicteetijger te zijn die afgereisd was naar het pittoreske dorpje Naaldwijk om mee te schrijven met het Groot Westlands Dictee. Met een kop thee nam ik plaats in de bibliotheek, en ik leefde me uit op de tekst, geschreven en voorgelezen door Rien van den Anker. Zijn tekst over gezond eten speelde enorm in op de actualiteit: de superfoodhype is dan wel net op zijn retour, maar met de vernieuwde Schijf van Vijf die recentelijk gepubliceerd en bekritiseerd werd, blijft het een mooi onderwerp dat regelmatig in het nieuws is. Tevens is het onderwerp voor de inwoners van het Westland altijd dichtbij: de regio heeft niet voor niets de bijnaam ‘de glazen stad’.

Het ‘meesterlijk team’ in opperste concentratie.

Bloemkolen
Halverwege werden de door ons geschreven zinnen opgehaald; nu kon de nakijkploeg alvast met een gedeelte aan de slag. De organisatie heeft geleerd van de eerste editie van vorig jaar. Toen duurde het achteraf ontzettend lang voordat de uitslag bekend werd (die kwam pas na twaalven!). Dat dit recept succesvol is, bewijst onder andere het Tilburgse Cobbenhagendictee ieder jaar weer.

Nadat de eerste helft van onze tafels is verdwenen, was het tijd voor een korte pauze. In deze pauze trad Peter Kruithof op, vroeger bekend als zanger en gitarist van de band De Kromme Jongens, die in het lokale dialect zingen. En hij had nog een verrassing: voor de winnaar had hij, als extra prijs, twee bloemkolen meegenomen, “vers van het land van m’n pa”, zo zei hij. Hij las enkele van zijn columns voor, en tussendoor speelde hij een aantal liedjes van zijn oude band. Deze werden volop meegezongen, en veel locals kenden de muziek erg goed. Na een halfuurtje gingen we verder met het tweede, en zo bleek later, het moeilijkste gedeelte.

De Stichting Voorleesvisite ontving de mooiste prijs: een cheque van vierduizend euro.

Vergeten groenten
In dit tweede gedeelte lagen de meeste struikelblokken, waaronder een aantal vergeten groenten (of volgens de jury: Vergeten Groenten, omdat dat een eigennaam zou zijn. Daarmee was ik het niet eens en ik heb het met kleine letters geschreven, met als gevolg twee fouten) en eetbare planten. Hier ondervond ik, wat ik eigenlijk allang wist: dat je van je fouten het beste leert. Struikelde ik een week geleden in Terneuzen nog over de mij onbekende gaffelsilene, nu werd de aanverwante kegelsilene gevraagd en die kon ik foutloos opschrijven. Echter, deze keer schreef ik andere groenten fout, waaronder de crosne (die niet in mijn Van Dale, noch in mijn Groene Boekje staat. Na lang gegoogel blijkt het een soort knolletje te zijn, met als bijnaam de ‘Chinese artisjok’).

Prijzen
Na het inleveren van het tweede gedeelte, was het tijd voor een hapje en een drankje, en vrij snel daarna begon de jury met de bespreking. Er werd aandachtig stilgestaan bij ieder woord dat mogelijk fout geschreven kon worden, en dit werd telkens van een heldere uitleg voorzien. Vervolgens werd bekendgemaakt hoeveel geld er is opgehaald voor het goede doel: vierduizend euro is in totaal gedoneerd aan de Stichting Voorleesvisite, die zorgt dat er eens in de zoveel tijd bij allochtonen thuis een vrijwilliger op bezoek komt om de kinderen (en eventueel ook de ouders) verhalen voor te lezen. Snel daarna was het tijd voor de prijzenuitreiking.

Winnaar Randy van Halen

Eerst werden door middel van allerlei calculaties de gemiddelden getoond: in totaal lag het gemiddelde op zestien fouten, waarvan ongeveer vier in het eerste gedeelte en twaalf in de tweede helft. Dat die een stuk moeilijker was, was dus ook goed te zien in het aantal fouten! Vervolgens werden de winnaars van de teams en van de individuelen bekendgemaakt. Bij de teams bleek wederom dat je geen keiharde alfa hoeft te zijn om een dictee te kunnen winnen: een ploeg van huisartsen sleepte hier de overwinning in de wacht. En ook bij de individuelen was het amper spannend: hier won ik met vijf fouten, terwijl de nummers twee en drie er allebei acht hadden. De bloemkolen die Peter Kruithof meenam voor de winnaar, gingen deze avond dus met mij mee naar huis, evenals een oorkonde en een bos bloemen.

Uitnodiging
De organisatoren waren verbaasd dat er iemand ‘van zo ver weg’ op een dictee afkwam; nog verbaasder waren ze toen ik vertelde dat er een heel dicteecircuit bestaat, met een aantal Nederlanders en zelfs Belgen die stad en land af reizen om overal en nergens hun hobby uit te oefenen. Schrijver Rien van den Anker sprak de hoop uit, dat er bij de volgende editie nog meer dicteetijgers zouden komen. Hoe vaak hebben we wel niet het tegenovergestelde gezien, dat de specialisten geweerd worden? Ik vond het geweldig om te horen dat ‘mensen van buitenaf’ zo welkom waren, en ga natuurlijk in op deze uitnodiging. Vanavond heb ik een van de bloemkolen verwerkt in mijn diner, en hij smaakte heerlijk. Deze prijs zou erin moeten worden gehouden, als een nieuwe traditie! En dan ben ik volgend jaar natuurlijk van de partij, om mijn titel te verdedigen.