Johan Debbenhof dicteert.
door JvHD
In het buitengebied van Meppel regende het rode strepen op donderdag 6 oktober. De landelijk gelegen havezate Havixhorst vormde het decor van een ongekend foutenfestival, dat in gang gezet werd door dicteeauteur Johan Debbenhof. Voor het vierde Groot Meppeler Dictee concipieerde de beroepsschrijver een boutade over hedendaagse muziek. Daarin verwerkte hij zoveel listige voetangels dat een score van nul fouten – zoals Rein Leentfaar drie jaar geleden in Meppel behaalde – bij voorbaat uitgesloten was. Zelfs journalist Rob Striethouldt, die de Zeeuwse commendatore in 2012 nog achter zich liet, moest deze keer negen fouten incasseren.
Striethouldt fungeerde tijdens deze vierde editie als aanjager van het Lionsteam. Het erepodium van de individuele deelnemers ging daarmee aan hem voorbij. Dat werd nu bezet door drie specialisten die voor het evenement naar Drenthe waren afgereisd. Dian van Gelder uit Zoetermeer legde met 17 fout beslag op het brons. Ik mocht zelf de tweede prijs in ontvangst nemen met een score van acht fout. De hoofdvogel werd afgeschoten door taalkundige Bert Jansen uit Bussum. Met maar vier fouten was hij iedereen de baas.
De sfeervolle tuinzaal van Havixhorst
Feeërieke setting
De prijsuitreiking vormde de bekroning van een zeer geanimeerde avond in een feeërieke setting. De initiatiefneemsters van serviceclub Inner Wheel toonden zich voorbeeldige gastvrouwen in de eeuwenoude havezate, knus verstopt in de bossen van Zuidwest-Drenthe. Ondanks de stortvloed aan fouten bleef de sfeer onder de bijna 70 deelnemers opperbest. Dat was niet in de laatste plaats te danken aan de beschaafde ambiance en het nostalgisch amusement van zanger-conferencier Ken Besuijen. Ook was er gezorgd voor uitstekende catering, compleet met muisstil rondlopende kelners. Zelfs als de perfect articulerende auteur weer een aanval op de orthografische hersenkwab lanceerde, bleef het beruchte gekreun uit het publiek achterwege.
Het team Bridget Jones won de tweede prijs.
Oplettendheid geboden
Was het dictee te moeilijk? Tja, het is maar wat je gewend bent. De auteur was niet gemakshalve uitgeweken naar uitheemse muziekinstrumenten, scheikundig jargon of exotische fauna. Hij bouwde gewoon mooie volzinnen. Zelfs in een Zuidwest-Drentse miniplattelandsagglomeratie stuiten ze op gestreste apparaatslaven, die in groten getale een apathische permissiviteit tentoonspreiden jegens de alomtegenwoordige luidsprekerdiarree die van de omtrek een no-goarea maakt, dixit Debbenhof. Daar zit geen woord Spaans bij. Of: het hypernasale geblèr van Amerikaanse siliconenpoppen, en masse nagebauwd en bijgevolg straffeloos de juveniele zangstemontwikkeling versjterend. Een fraaie constructie, die wel enige oplettendheid vraagt: voor je ‘t weet noteer je gedachteloos nagebouwd.
Winnaar Bert Jansen neemt zijn prijs in ontvangst. Links: conferencier en zanger Ken Besuijen.
Desondanks leverde de opeenhoping van typische dicteewoordjes zoveel twijfels op dat Johan Debbenhof nu de grondlegger mag heten van het Drentse rodestrepenrecord. Het team waarmee Bert Jansen, Dian van Gelder en ik een tafel deelden, illustreerde de ontluistering. De vier vrouwen noteerden scores tussen de veertig en meer dan honderd fouten. Schoonheid houdt blijkbaar geen gelijke tred met spellingvaardigheid. Ook de getallen van de winnende teams waren tekenend. Het vrolijke vrouwenteam Bridget Jones pakte het zilver met een gemiddelde van 51 – ja, 51 – fouten. Rob Striethoudt wist met zijn negen fouten het gemiddelde van het Lionsteam te beperken tot 41, waarmee de ploeg het goud veroverde.
Met deze vierde editie heeft Inner Wheel het Meppeler Dictee gelanceerd in de top tien van spellingfeestjes in Nederland. De opbrengst voor het hospice werd weliswaar niet bekendgemaakt, maar met een entreeprijs van bijna veertig euro en enkele donaties zal de drieduizend euro wel gehaald zijn. Ik kan niet wachten tot de reprise.
Jammer dat ik er niet bij kon zijn. Ik zou vast wel een of andere slordigheid begaan hebben, maar er zijn geen zaken die ik echt fout zou moeten doen …
Overigens: facebookpagina mag ook (GB).
Tja, dat zeggen wij ook altijd. Maar toch vergeet je weer eens wat, of je verstaat het niet goed, of je twijfelt te lang, of de jury beslist anders … so what, zou ik zeggen. Dat is nu eenmaal de sport. Ook deze keer waren er geen zaken die ik fout ‘zou moeten doen’, maar ik doe het wel – net als anderen.
In dit geval was er goddank geen enkele discussie en bleef de sfeer optimaal. Een avond met een gouden randje, zou Bert Jansen zeggen.
Jeroen vindt “facebookpagina” vermoedelijk fout, want in de door hem bewerkte Spelregels staat letterlijk: “de nuancerende opmerkingen onder ‘details’ bij de lemmata in de Woordenlijst dient u te negeren. Alleen de schrijfwijze van de trefwoorden zelf geldt.”
Wel acceptabel lijkt me “OK” (alleen in de Dikke Van Dale) naast “oké”.
En ten slotte vroeg ik me af of “tentoonspreidden”, naast “tentoonspreiden”, ook door de beugel zou kunnen.
Nee hoor, ik vind facebookpagina persoonlijk zelfs te prefereren. Als taalgebruiker ben ik blij met de toevoegingen onder ‘details’ op de Woordenlijst. Maar in de aanbevelingen voor jury’s raad ik het gebruik ervan af, om oeverloze discussies tijdens het dictee te vermijden.
Debbenhof was in Meppel eveneens zeer uitgesproken over de eindversie van de tekst, die door de Taalunie nagekeken was. Ik wees hem op het feit dat OK ook correct is, maar hij wimpelde dat bezwaar resoluut af. Alleen het Groene Boekje telde. Met dat standpunt kan ik prima leven.
In de eerste alinea vind ik de o.v.t. maar amper verdedigbaar. En met een gemiddelde van zo’n 40 fout per deelnemer maak ik mij er ook niet druk over. Het is overbodige scherpslijperij.
Mooi verslag, Jeroen.
Een stortregen aan rode strepen en dan 4 fouten maken Bert, wel, daarvoor neem ik mijn hoedje af en maak daarbij een buiging zo diep als… als… euh… de oceaan of zoiets. Proficiat!
De term betbetovergrootmoeder staat al sinds 2005 in de Woordenlijst, maar de juiste term is oudmoeder (moeder van de betovergrootmoeder).
Jeroen, er is inderdaad een groot verschil tussen een dictee alleen maar lezen van papier of scherm en het deelnemen aan een dictee dat voorgelezen wordt.
Ik moet dan onmiddellijk terugdenken aan Renés humoristische topdictee van Harderwijk 2015.
‘Scurriele cocasheid’ was de titel, alleen in te vullen door de specialisten.
Had ik dit dictee op papier of op het scherm gelezen, dan had ik gedacht, ha! dit zou ik goed geschreven hebben want ik kende beide woorden.
Maar bij de dicteewedstrijd ging dit anders. Ik kwam niet verder dan het ook bestaande ‘schriele’ en het daarop lijkende scurriele kwam niet bij mij op.
Wel dacht ik verschillende keren, geheel ten onrechte, wat spreekt Dim van Rhee, de uitstekende dicteevoorlezer, die ‘sch’ van schriel toch vreemd uit.