Mano Bouzamour leest zijn dictee voor

door JvHD. Foto’s © Monique Kooijmans

Auteur Mano Bouzamour noemde zijn tekst voor het UvA-HvA-dictee 2015 zelf ‘een beetje creatieve sm’, een reaguurder in het Parool hield het op ‘een parodie’ op het fenomeen dictees. Tijdens het vierde dictee van de Universiteit en Hogeschool van Amsterdam hield de jury zich wijselijk op de vlakte in dit debat. Men schrapte eenvoudigweg het leeuwendeel van de moeilijke woorden uit de beoordeling.

Het UvA-HvA-dictee van woensdag 9 december was zelfs zonder de ingreep van de jury een beproeving. De jonge literator – hij publiceerde eind 2013 zijn debuutroman De belofte van Pisa – bekogelde zijn honderdkoppige gehoor met exotische muziekinstrumenten, modemerken en culinaire nouveautés. Hoe taalvaardig de studenten en medewerkers van beide Amsterdamse onderwijsinstituten ook zijn, het duizelde hen al snel. De problemen begonnen al met de titel: culinair-fetisjistische clownerieën. Daarna ging het van kwaad tot erger: van exquisiete collecties van modehuizen als Ermenegildo Zegna, Dolce&Gabbana en Hermès, via contrabassarrusofoons, guïra’s, bouzouki’s en darboeka’s, tot het nalolokamtandslijmvisje met shiitakesaus, rodezeeanemoonvis en coquilles Saint-Jacques.

Verpleegkundestudente Nathalie twijfelt over de juiste spelling

Duivels plezier
Bouzamour nam zelf als prominent Amsterdammer deel aan de edities van 2013 en 2014. Die waren beide behoorlijk pittig. De 25-jarige schrijver had kennelijk besloten het orthografisch niveau nog verder op te krikken, maar schoot in zijn enthousiasme door naar zinnen waar geen touw meer aan vast te knopen viel. Zelf had hij een duivels plezier tijdens de voordracht, die hij met bijpassende grijns verzorgde. Nadat hij zijn aanvankelijke formule 1-snelheid tot een aanvaardbaar voorleestempo bijgesteld had, worstelde zijn verbijsterde publiek zich door vondsten als pencak-silatbeoefenaars en multiple-sclerosepatiënten die een tai-chicursus volgden. Mijn charmante buurvrouw tijdens het dictee, de 22-jarige Lianne Schmidt, rolde met haar ogen. “Zijn alle dictees zo?” vroeg zij naderhand. Nee hoor, dit is goddank een unicum.

Meesterlijke zangkunst van Yessister Jazzsister

Voorbeeldig verzorgd
Desondanks bleef de sfeer in het Kohnstammhuis aan de Wibautstraat, zoals bij alle edities van dit evenement, bijzonder goed. Al die studenten, docenten, bekende Amsterdammers als Vic van de Reijt en Aleid Truijens en het handjevol ‘externen’ geven het UvA-HvA een bijzonder karakter. Bovendien is de organisatie van een ongekend hoog niveau. De deelnemers werden verwend met gratis soep en brood – alleen de saotosoep ontbrak – en professioneel verzorgd pauzevermaak van het a-capellakwartet Yessister Jazzsister: een aanrader voor liefhebbers van closeharmonyzangkunst!  Het dictee werd gevolgd door een taalspel dat gelukkig van een aanmerkelijk luchtiger niveau bleek. Gewapend met stemkastjes kozen de deelnemers telkens uit vier mogelijke antwoorden op vragen uit de wereld van taal, spelling en literatuur. Een breed terrein dus, met vragen over straattaal en spelling, maar ook over literatuur en stijlfiguren. Na 21 vragen mocht ik een prijs ophalen. Hoewel ik lang niet alle vragen goed had beantwoord, bleek mijn score de hoogste.

De winnaar van het taalspel haalt zijn prijs op

Opvallende scores
Tijdens al dat amusement keek een batterij eerstejaarsstudenten neerlandistiek de dictees na. Dat was een minder groot karwei dan voorzien. Gezien de overvloed aan betwistbare schrijfwijzen en woorden die Van Dale onbekend zijn, hoefden de neerlandici in spe alleen rode strepen te plaatsen bij onmiskenbare fouten. Dankzij die ingreep vielen de scores alleszins mee. Rector magnificus Huib de Jong mocht in de prominentengroep Vic van de Reijt feliciteren met diens 14 foutjes. Bij de medewerkers won Pieter Vermeulen met negen fouten, en in de studentenklasse zegevierde Peter Stöve met maar acht rode streepjes. Een mooie prestatie voor de musicus die in 2001 besloot leraar te worden en nu alsnog zijn bevoegdheid aan het halen is.

Winnaar Pieter van Diepen

Overall winnaar werd – niet onverwacht – een dicteeveteraan: Pieter van Diepen uit Leiden liet met maar drie fout alle deelnemers achter zich. Hij nam zijn prijzen, waaronder de gloednieuwe Dikke Van Dale, met gepaste bescheidenheid in ontvangst. Geloof het of niet: die had hij nog niet.