[slickquiz id=146]
Dictee van maandag 2 mei
Ons wekelijks dictee, deze keer samengesteld door niemand minder dan Pieter van Diepen. Na zijn overwinning in het Groot Tv-dictee van 2010 rijgt de oud-bestuursadviseur uit Leiden de overwinningen aan elkaar. Kun je hem volgen in dit lastige meidictee? Beantwoord de tien vragen en kijk of je een Tijger of een Theemuts bent!
Er bestaat – blijkens opgave 10 – een onderscheid tussen “van doen hebben met” (betekenis: te maken hebben met) en het Belgisch-Nederlandse “vandoen hebben” (betekenis: nodig hebben). Al vind ik van de eerste schrijfwijze niet meteen een voorbeeld in Van Dale.
Klopt, Jan. Het is alleen aan elkaar in die (Belgische) betekenis ‘nodig’. Zie ook het Eerste Groot Dictee van Oudewater (2010), zin 6: daarin is het abusievelijk aan elkaar waar het lost zou moeten.
Inderdaad, Pieter, in de verzameling dictees die je hier kunt opvragen staat “vandoen” in dat bewuste dictee nog steeds aan elkaar.
Maar Rein Leentfaar, de auteur van dat dictee, schreef gisteren in zijn wekelijkse woordenbrij: “Zijn viskeuze (!) had niets met viscositeit van doen.” Zelfs de beste spellers leren blijkbaar nog bij. Een troost voor de mindere goden.
Ook in mijn eigen archiefexemplaar stond nog ‘vandoen hebben’. Te veel aangeleund tegen BE spreektaal (met inderdaad andere betekenis). Ik heb het in mijn archiefexemplaar nu ‘verlost’. LET OP: nu ook in VD die BE-uitdrukking met ‘van doen’ (lemma doen 3). En daar nu ook, Jan, het vb. ergens mee van doen hebben … In de andere 462 zinnen met ‘van, doen en hebben’ vond ik nog één voorbeeldzin en wel bij uitstaan 1.
Het lemma ‘vandoen’ is er nog wel, zelfs in GB!
Maar ach, we kunnen ook niet alles weten, dat is ondoenlijk …
VD bij dat spreektaal-BE van doen = nodig nog: mag ook aan elkaar: voor de betekenis ‘nodig’ mogen beide vormen, echter niet dus als GB voorrang heeft …
Laatste opm.: er is niets veranderd t.o.v. papieren VD 2015 …
Nog te mijner verdediging: in GB 2005 (mijn exemplaar van 2010) stond ‘vandoen’ aaneen zonder enige betekenisaanduiding. Alle reden dus om – zeker als GB voorrang had, dat woord echt aaneen te schrijven.