Dylan Groenewegen: jodium of podium.
door Dian van Gelder
Wielrenner Dylan Groenewegen had zijn zinnen gezet op de overwinning in de Scheldeprijs, maar die ambities vervlogen door een massale valpartij. Hij ging niet tegen de grond, maar werd zodanig opgehouden, dat hij daardoor niet meer kon meedoen in de eindsprint. “Jodium of podium”, aldus de supersprinter. Toen Kees van der Zwart deze uitspraak van Dylan Groenewegen hoorde, wist hij het: dit wordt de titel van het Tiende Groot Leerpark Dictee.
Organisatie
Het Tiende Groot Leerpark Dictee werd georganiseerd in het Wartburg College op het Leerpark in Dordrecht. Een stukje rivaliteit bij dit dictee, omdat meerdere scholen betrokken zijn in dit samenwerkingsproject. De presentatie werd verzorgd door Herman den Hollander. In de jury hadden zitting: Kees van der Zwart (auteur-voorlezer, docent Nederlands aan het Da Vinci College), Han van Gorkom (directeur HBO Drechtsteden) en Rian Vogel (initiatiefneemster van het Leerparkdictee). Auteur-voorlezer Kees van der Zwart is er bijzonder in geslaagd om een voor zes categorieën deelnemers aansprekend dictee op te stellen.
Presentator Herman den Hollander
Wielerwedstrijd in zes etappes
Voor alle deelnemers was er een gadget in de vorm van een rood renfietsje, waarmee vervolgens de jodium-of-podiumtour kon worden afgelegd. Het invuldictee was als een wielerwedstrijd in zes etappes (zinnen). Gestart werd met een vlakke etappe met toch wat tegenwind. Vervolgens een vals plat en een pittig heuvellandschap, met zo nu en dan een waaiertje. Gevolgd door een Pyreneeënrit en de koninginnenrit door de Alpen. En tot slot de Via Gladiola met finish bergopwaarts.
Massale valpartijen deden zich voor bij woorden als gehashtagd, worstcasescenario, gecraqueleerde, salamitactiek, appongeluk en sinkholes. Overigens ben ikzelf niet zo bijzonder gecharmeerd van de valpartijen die in de wielersport voorkomen. Ik zou graag zien dat er meer gedaan wordt om massale valpartijen te voorkomen zodat het gebruik van betadine (jodium) zo veel mogelijk kan worden voorkomen.
Twee van de drie juryleden, Kees van der Zwart en Han van Gorkom. Niet op de foto: Rian Vogel.
Vermeldenswaard zijn nog twee grappige woorden. De blauwbilgorgel uit een gedicht van 1943 geschreven door C. Buddingh die 100 jaar geleden werd geboren. En idee-fixe, een waanidee dat hardnekkig beleefd wordt en dus niet Idéfix, het kleine witte hondje uit de strips van Asterix en Obelix.
Genderneutraal
Een tweede rode draad in het invuldictee was het begrip genderneutraal. Gerefereerd werd aan de moeilijkheid om woorden genderneutraal te laten zijn. Hierbij moet gedacht worden aan: croque-monsieur, nevenactiviteiten, dame blanche en onzelievevrouwebedstro.
Dordtse woorden
Voor de verkiezing van het Dordtse woord van het jaar is er een jury bestaande uit vertegenwoordigers van de Dordtse politiek en pers. Er wordt gekozen uit woorden die de lokale, regionale en soms zelfs de landelijke media haalden. Hoewel de woorden niet hoefden te worden geschreven, waren in het invuldictee vijf woorden uit deze verkiezing verwerkt. Een pantoffelritje is een kort taxiritje dat ouderen kunnen maken met een soort golfkarretjes (e-bikes) richting het ziekenhuis of buurtwinkels. Een fietsschaap is een vriendelijk waarschuwingsbord in de vorm van een schaap en betekent verboden te fietsen tijdens openingstijden in het winkelgebied.
De valboete was een extra bijdrage die bewoners van een Dordts woonzorgcentrum moesten betalen als zij vaker dan twee keer per jaar gevallen waren en als gevolg daarvan gebruikmaakten van de noodknop. Valboete bereikte de journaals, actualiteitenrubrieken en het parlement. Na zoveel beroering heeft de zorgorganisatie de contracten voor ouderen voor personenalarmering aangepast. Bruggetjesleed betrof vijf Dordtse bruggen die geregeld in storing lagen en het uiteindelijk niet doorgaan van een nieuw te bouwen brug. Schapetrots ontstond doordat FC Dordrecht in het seizoen 2013–2014 promotie naar de eredivisie wist af te dwingen. De combinatie apetrots en Schapenkoppen leidde via de op de sociale media actieve aanhang tot het nieuwe woord schapetrots.
Winnaars in Dordrecht: Jaap Kok, Pieter van Diepen, Annelinde Cornet, Marianne den Braven, Claudia Bossenbroek en Janneke van Helden.
Prijzen
De wisselbeker voor de beste school ging naar het Wartburg College. Vervolgens waren er prijzen in zes categorieën. De prijs voor leerlingen niveau 1 ging naar de dappere Annelinde Cornet (25 fout). De prijs voor leerlingen niveau 2 sleepte Janneke van Helden in de wacht (19 fout). Na een shoot-out was de prijs voor de beste docent voor Claudia Bossenbroek (10 fout). De prijs voor de prominenten werd gewonnen door Marianne den Braven (17 fout). De prijs in de categorie vrije inschrijvingen ging naar Jaap Kok (9 fout). Voor een kans op de prijs voor de dicteetijgers waren aanwezig: Pieter van Diepen, René Dijkgraaf, Frans Van Besien en ikzelf. Pieter wist als eerste de finish te passeren. Uiteraard weer een ongekende prestatie, al lukte het net niet met een wheelie, want ‘wheely’ met ‘i-grec’ in plaats van met ‘ie’ was de enige fout die hij maakte.
Jodium of podium; het was een hele toer die Tour.
Tour de France 2017
In een promotiefilmpje vlak voorafgaand aan de Tour de France 2017 refereert Dylan Groenewegen opnieuw aan de uitspraak ‘jodium of podium’ uit april 2017. “Een echte sprinter is ook wel een beetje arrogant natuurlijk en heeft ook wel een beetje de bluf. Natuurlijk ben ik de beste, dus wat moeten de anderen. Remmen is er in de sprint zeker niet bij. We zeggen ook weleens, vandaag wordt het weer podium of jodium. Het kan podium worden als je niet remt, het kan ook jodium worden als je valt met z’n allen. Dat zit dicht bij elkaar in zo’n sprint.”
Bovendien noemt hij zijn droom als sprinter: “Ik ben sprinter, een grote ronde met veel etappes gaat dan niet lukken. Misschien is het een mooie droom om minstens één rit te winnen in elke grote ronde die er is. Dat zou een mooie droom kunnen zijn en daar droom je ook van als jongetje. Vooral de Champs-Élysées, de sprintetappe in de Tour de France. Daar droomde je van toen ik begon met fietsen en dat blijft een mooie droom totdat ik hem echt behaald heb.”
En Dylan Groenewegen won op de Champs-Élysées, de laatste etappe van de Tour de France 2017!
Chapeau, Dian!
En te bescheiden om te melden dat je keurig tweede was. Dat doe ik dan maar. 🙂
Mooi verslag, Dian!
Mooi!
Met jouw leuke verslag was ik er toch een beetje bij. Dank je wel, Dian.
Twee motormanoeuvres, een wheelie en een stoppy. Ik heb geen motor en een stoppy op mijn fiets wil mij maar niet lukken.
De een eindigt op ie en de ander op y. Hoe hou je die uit elkaar?
Mijn ezelsbruggetje: bij wheelie heb je in de eerste lettergreep al twee e’s geschreven, waarom zou je dan in de laatste lettergreep overschakelen op een vreemde i-grec? Nee, dan schrijf je gewoon een (i)e, toch?
Johan, van jouw ezelsbruggetje ga ik gebruik maken, want ook ik had wheelie met i-grec. Overigens hebben we om de Nederlandse taal onder de knie te krijgen erg veel ezelsbruggetjes nodig. Hiermee hebben we dan meteen een derde betekenis voor het Dordtse woord ‘bruggetjesleed’.
Pieter, René, Huib, Bert en Johan,
dank voor jullie leuke reacties.
Dian, ja heel grappig en toepasselijk dit Dordtse bruggetjesleed. Ik werk graag met ezelsbruggetjes maar soms heb ik een ezelsbruggetje nodig om mijn ezelsbruggetje te onthouden. Maar bij mij is er vaker sprake van bruggetjesblijdschap omdat ik nu makkelijker bijna identieke woorden uit elkaar kan houden.
Op het Forum is dit onderwerp ter sprake gekomen, gestart door Jeroen in januari 2015.
Dit leidde tot heel wat reacties, onder andere tot die van mij, onder de titel ‘kolibri of kolibrie’.
Als je bij het Forum ‘ezelsbruggetjes’ intoetst krijg je een onvolledige weergave van deze discussie. Beter kun je daarom zoeken op het Forum bij TAALCAFÉ en dan zie je helemaal onderaan op de eerste bladzijde het gevraagde Ezelsbruggetjes met 14 reacties.
Maar heely schrijf je met een y achteraan, dus dan gaat dat ezelsbruggetje van wheelie niet op. Het mag ook niet te gemakkelijk zijn!
Mijn buurkinderen zijn over hun heely’s helemaal lyrisch.
Knap, Johan, zo vergeten we nooit meer hoe we deze goodie moeten spellen. Dat heel lyrische ezelsbruggetje heb je weer mooi uit je hoody getoverd.
hoody goodie
Onderbrengen bij mijn categorie ‘Brug der Zuchten’ (in VD)?
In Dordrecht en wijde omgeving ook wel ‘Bruggetjesleed’ genoemd en daarmee in goed gezelschap van dicteekanjers als golauyoek, kufiyyah, chaitya en vele andere.
Nee, toch een voorlopige poging: deze dyslecticus draagt altijd een hoody en gisteren heeft hij om een goodie te winnen steeds gebingood, iets wat hij heel goed kan.