De tafels staan in het gelid voor het Papendrechts Dictee.

door Randy van Halen

Het is woensdagavond 22 november, en nadat ik een bezoekje aan mijn jarige oma heb gebracht, trek ik naar Papendrecht om daar mijn titel van vorig jaar te verdedigen. Toen ik vertrok, zei mijn oma nog: “Je gaat vanavond wel winnen hè?” Ze moest eens weten wat ik enkele uren later zou gaan doen.

Op het moment dat ik zalencentrum De Palm binnenstap, stappen vrijwel direct verschillende mensen op me af. Deelnemers die mij herkenden van vorig jaar, toen ik ook de overwinning binnensleepte. Opmerkingen als: “O, jij bent er weer, dan kan ik net zo goed alvast gaan inpakken”, zijn niet van de lucht. Ook Tineke van ’t Hof, die het Groot Leerpark Dictee in Dordrecht mede organiseert, besloot het dicteewereldje eens uit een ander perspectief te bekijken, en schrijft vanavond mee. Vervolgens komt Bianca Nederlof, de schrijfster van de tekst, naar me toe, maar het lukt me tijdens een kort gesprek met haar niet om een hint los te peuteren over de tekst van vandaag.

Bianca Nederlof (l) luistert naar het dicteren van haar eigen tekst.

Die bijdehante deelnemer …
Tijd om te beginnen. Ik zoek een plaatsje vooraan in de zaal, die met zo’n 35 andere deelnemers en een aantal supporters goed gevuld is. Na enkele woorden van juryvoorzitter Piet Kaptein, gaat de microfoon naar Bert Lock, net als vorig jaar de voorlezer van vandaag. Hij noemt nog even “die bijdehante deelnemer van vorig jaar” die vroeg waarom er gebruikgemaakt werd van een verouderde versie van het Groene Boekje. Daar hebben ze meteen wat aan gedaan, en het nieuwe Groene Boekje lag voor zijn neus als bewijs! “En het is nog gebruikt ook,” voegt Bert er triomfantelijk aan toe. Bianca mag haar werk voor de eerste keer zelf in zijn geheel voorlezen en Bert neemt het daarna van haar over, om het in stukjes te doen.

Het dictee, met de titel ‘Onlinedatingperikelen’, gaat over de fictieve hoofdpersoon en diens ervaringen met datingapps. En hoewel ik nooit met een Sri Lankaan, een pro-Deoadvocaat of een occasionverkoper heb gedatet, komt het ongemak van mensen voor het eerst ontmoeten, wat ze goed beschreven heeft, me toch een tikkeltje te bekend voor. Het is een ijzersterk verhaal, zoals we van Bianca gewend zijn, en hoewel de tekst op het eerste gehoor vrij makkelijk klinkt, zitten er toch meer dan genoeg instinkers in.

Artikel 5
Tijdens het ophalen van de geschreven werken, vermeldt Bert dat we ons over het juist schrijven van de titel in ieder geval geen zorgen hoeven te maken. Dat woord staat niet in de woordenboeken, “dus we passen artikel 5 toe. En wat is artikel 5 dan?” Hij steekt zijn hand in de lucht, de vingers wijd uit elkaar gespreid, “we zien het door de vingers.” De lachers krijgt hij in ieder geval op zijn hand. Hij vervolgt zijn relaas: “Vorig jaar ging ik jullie op dit moment lastigvallen met mijn gedichten. Vandaag niet. Nu moeten jullie zelf de tijd vullen, en praten met mensen die jullie misschien wel voor het eerst ontmoeten.” En zo geschiedt. We halen een drankje aan de bar, en terwijl de correctieploeg aan het nakijken gaat, bespreken de deelnemers de moeilijke woorden en de grote aantallen fouten die ze zelf denken te hebben gemaakt.

Er zijn tevens medewerkers van boekhandel De Gruijter aanwezig, en ze hebben een klein voorraadje boeken en taalscheurkalenders meegenomen die de deelnemers kunnen kopen. De Onze Taalscheurkalenders en Taalvoutjesboeken vliegen over de toonbank, en alle deelnemers nemen op zijn minst een klein kijkje bij de boeken.

Randy van Halen

Twee keer zo groot podium
Het slotstuk van de avond is eindelijk daar. De dictees zijn nagekeken, en het is tijd voor de prijzenuitreiking. Die is deze keer erg bijzonder, want het podium is twee keer zo groot als normaal. Er zijn genoeg prijzen aanwezig voor iedereen, dus er wordt niet moeilijk gedaan met shoot-outs of andere obscure procedures, iedereen krijgt een prijs! De derde prijzen, met ieder 14 fouten, gaan naar Inge Kooijman (tijdens de editie van 2016 was zij gedeeld tweede geworden) en Ruud Lammers. De tweede prijzen, drie in totaal, worden verdeeld onder Elly Kranendonk, Claudia Bossenbroek en Els Verberkmoes. Zij hadden alle drie 11 fouten. En de winnaar? Die is voornamelijk verbaasd over het enorme verschil met de rest van het veld. Ondergetekende heeft slechts drie fouten. Alle winnaars gaan naar huis met een boekenbon en de nieuwe Onze Taalscheurkalender. Ik overwoog nog om die in de pauze te kopen, maar het is maar goed dat ik dat niet heb gedaan, want anders had ik er nu twee.

De traditionele boekenmarkt tijdens het Papendrechts Dictee.

En mijn fouten? Ik struikelde over het alleen-zijn (streepje vergeten), ICT’er (die had ik met kleine letters. Tijd om mijn lijst eens te bestuderen, want daar staat hij gewoon in!) en ten slotte online daten. Over die laatste kan gediscussieerd worden: ik heb het naar analogie van onlinegamen, onlinemarketing en alle andere samenstellingen met online die in het Groene Boekje staan, aaneengeschreven, maar hier werd van me verwacht dat ik het los schreef. Het staat immers niet als één woord in het Groene Boekje. Maar aangezien een wijs man niet altijd degene is die veel weet, maar degene die weet wanneer het beter is om niets te zeggen, besluit ik om er geen woorden aan vuil te maken. Het maakt immers niets uit in de einduitslag.

Na de prijzenuitreiking regent het binnen nog felicitaties, en buiten, op weg naar huis, valt ook het hemelwater uit de lucht. Maar ik heb weer genoten van het mooie dictee. Tot volgend jaar!