Gerda Roest
door Gerda Roest
Wanneer een laaggeletterde zich ‘s avonds in de antichambre, gehuld in pyjama of negligé, neervlijt op zijn chaise longue, zal zijn frequente en wanhopige exclamatie zijn: “De hiërogliefen in Deir el-Bahari nabij de Vallei der Koningen zullen voor mij altijd majestueuze, maar onbegrijpelijke mysteriën blijven. Net als de exquise textuur van de papyrus.”
Zo begon het dictee op het Rotary LetterFestival, dat op zondag 29 oktober 2017 werd gehouden in het theater van de Centrale Bibliotheek in Rotterdam. De gezamenlijke Rotterdamse Rotaryclubs organiseerden dit evenement in samenwerking met de Bibliotheek en Stichting Lezen & Schrijven voor de eerste keer. Doel is een steentje bij te dragen in de strijd tegen laaggeletterdheid. Want: maar liefst 21 procent van de Rotterdammers is laaggeletterd; dat is een op de vijf en twee keer zoveel als het landelijk gemiddelde. Mensen die laaggeletterd zijn hebben ooit wel leren lezen en schrijven, maar zijn die vaardigheden in de loop van hun leven kwijtgeraakt. Ze worden daardoor in hun dagelijkse leven op allerlei fronten beperkt (werkloosheid, schulden, gezondheidsproblemen, lage sociale participatie).
Gerda Roest (tweede van links) toont haar eerste prijs.
Invoelbare problemen
Het onderwerp kreeg indringend gestalte door de monologen van de acteurs van Theater Babel Rotterdam, die verschillende verhalen van verschillende laaggeletterden over het voetlicht brachten en zo de problematiek heel invoelbaar maakten. Journalist en KRO-presentator Sander de Kramer ging in gesprek met Theo Kemperman, Rotarian en directeur van de Bibliotheek, een vertegenwoordiger van de Stichting Lezen & Schrijven en de voorzitter van de Rotarywerkgroep Laaggeletterdheid. En toen pijnigden de acht prominenten van de Rotterdamse Rotaryclubs en de mensen in de zaal hun hoofd over het dictee, dat werd geschreven door Rotarian en journalist Willem Pekelder.
Heintjedavidseffect
Voorgedragen door Simone Weimans van het NOS Journaal voerde het dictee via desastreus gecreëerde obelisken en de mythische vrouwelijke farao Hatsjepsoet en haar kleinodiën naar het perfide periodiekje van het cisterciënzerklooster en een delicatessenzaak met luxueuze casselerrib, cashewnoten en een croque-monsieur om te eindigen met: En daarom ben ik zo content met de delicate en accurate, maar ook ronduit esthetische campagne tegen laaggeletterdheid van de Rotterdamse Rotary. Ik kan alleen maar hopen op een kwantificeerbaar heintjedavidseffect in den lande.
Vlak voor het bekendmaken van de winnaars kon met trots worden gemeld dat er bijna 10 duizend euro was opgehaald. Een bedrag dat ten goede komt aan de Taalklassen van de Bibliotheek Rotterdam. ‘Heintjedavidseffect’ bleek het grote struikelblok – maar de gedachte achter deze laatste dicteezin werd zaalbreed omarmd!
Gerda Roest is werkzaam in de Rotterdamse kunstensector. Zij won dit eerste Rotarydictee in Rotterdam.
