De goedgevulde zaal in Wageningen

door Pieter van Diepen

Meer dan 150 liefhebbers namen deel aan de vierde editie van het Groot Wagenings Dictee, een mooie tekst van Louise Fresco, schrijfster en voorzitter van de raad van bestuur van de Wageningse universiteit (WUR). En thuis kon worden meegeschreven met de live-uitzending van RTV Rijnstreek.

Professor doctor ingenieur Louise Fresco is hoogleraar duurzame ontwikkeling. Op haar meer dan indrukwekkende cv prijken ook hoge posities bij de Landbouw- en Voedselorganisatie van de Verenigde Naties, dus zij weet veel van eten. Het was dan ook geen verrassing dat dat het onderwerp was van het vierde Groot Wagenings Dictee.

Prof. dr. Louise Fresco

In een boeiend verhaal, gelardeerd met voldoende orthografische valkuilen, stak zij de draak met de geblaseerde bourgeois die de florissante overvloed aan foerage in de supermarkten links lieten liggen en hun victualiën liever bij een rechtschapen landman vergaarden. Zij blikte terug op de tijd dat onze overgrootouders dagenlang in de weer waren met weckpotten voor winterse voorraden – een proces dat appertisatie schijnt te heten; altijd leuk om nieuwe woorden te leren – en hekelde de supervoedselrage: gretig kauwt men op gojibessen en Peruviaans kippenvoer, geïmporteerd uit verre contreien. Een waar hoogstandje van de schrijfster van onder meer de romans De kosmopolieten en De utopisten.

Presentator Frits Ritmeester, beter bekend als radioman Frits Spits

Spits
Al dit fraais werd voorgelezen door Frits Ritmeester, die we beter kennen als radiomaker Frits Spits. Hij deed dat in een straf tempo en hij deed dat goed. Op een paar curieuze kleinigheden na. Toen vanuit de zaal werd gevraagd of het niet een tandje langzamer kon, gaf hij daar geen gehoor aan: hij vond het tempo wel goed. Dat gebeurt niet vaak in Dicteeland! En ronduit opmerkelijk was, toen hij “anno 2015” las, zijn antwoord op de vraag of dat in cijfers of in letters moest: “Zoals u zelf denkt dat het moet.” Een non-antwoord, maar de jury – met Arthur Mol, rector magnificus van de WUR, Annie van Gansewinkel, schrijfster en winnares van het eerste Wagenings Dictee, Stella Efdé, directeur van scholengemeenschap Pantarijn, Maarten de Gouw, voorzitter van Speeltuin Tuindorp, het goede doel waar de opbrengst heen zou gaan, en als voorzitter burgemeester Geert van Rumund – greep niet in.

Vreemde woorden
Het lange wachten in de nakijkpauze werd veraangenaamd met livemuziek, maar niet dan nadat stadsdichter Martijn Adelmund zijn speciaal voor de gelegenheid geschreven gedicht had voorgedragen. Hij verbaasde zich over de vreemde woorden in het dictee, zoals hypoproteïnemisch en desoxyribonucleïnezuur (wat hij wonderlijk uitsprak als ‘deso xyri bonu cleïnezuur’). In zijn gedicht gebruikte hij “woorden die niet chic doen, maar zichzelf zijn”. Het was een ode aan het woordje “de”, en die begon met “O de …”.

Het publiek luistert naar het dictee van Louise Fresco. Foto: Tamara Reijers

Winnaar
Naarmate het moment suprême naderde liep de nerveuze spanning bij de deelnemers op, wachtend tot de jury weer binnenkwam, met ernstige gezichten, de werkstukken onder de arm. Wie zouden met de mooie prijzen, beschikbaar gesteld door tal van genereuze sponsors, aan de haal gaan? Het verdict: bij de teams, die elk 500 euro (!) hadden betaald, was het stuivertje-wisselen vergeleken met de vorige editie van 2013. Het team van de WUR-wetenschapsvoorlichters, de eerste twee edities winnaar (2008 en 2010), maar vorige keer tweede, herstelde de pikorde met een nieuwe zege, daarmee team Schip van Blaauw, in 2013 winnaar, naar het tweede plan verwijzend.

Ook de derde plaats was voor een WUR-team, het debuterende Resource, van het universiteitsperiodiek. Zoveel WUR-geweld deed spreekstalmeester Martin Ruiter, voorzitter van het Wagenings Ondernemers Contact, zelfs gekscherend opmerken dat dat wel te denken gaf, met een WUR-auteur en een WUR-jurylid …

Pieter van Diepen tijdens het dictee van Alphen aan den Rijn, 2015

Zes strepen
Bij de individuele deelnemers werd de derde plaats gedeeld door vier mensen die allen zes rode strepen kregen. Onder hen ook Michelle Gimbrère, van het WUR-team. Na loting ging de prijs naar Godert van Lynden. De tweede prijs was, net als in 2010, voor Piet Aben, oud-WUR-voorlichter, met vijf fouten. Maar de hoofdvogel werd voor de derde opeenvolgende maal afgeschoten door Pieter van Diepen uit Leiden, die twee missers noteerde. Resource schreef: “Van Diepen is een ‘profi’.” Wel, hij is weliswaar een ervaren ‘dicteetijger’, maar toch echt een amateur pur sang.

50 duizend euro
Allemaal gelukkige winnaars, maar de échte winnaar was Tuindorp. Deze speeltuin, ook toegankelijk voor gehandicapten, wil er graag een binnenspeeltuin bijbouwen. De deelnemers hadden ruim tienduizend euro bijeengebracht, de organiserende Lionsclub maakte daar €12.500 van, de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind verdubbelde dat en het Oranjefonds deed dat nogmaals, zodat de speeltuin een halve ton tegemoet kan zien. Hulde!

De tekst van het dictee leest u hier.