door Nicoline Lans | Foto’s: Wiep van Apeldoorn
De vijfde editie van het Groot Amersfoorts Dictee is overtuigend gewonnen door Lennart Teunissen, die deelnam in de categorie krantenlezers. Met slechts tien fouten liet hij honderdveertig deelnemers achter zich.
Bekende Amersfoorter, columnist en tekstschrijver Guido de Wijs had, net als de vorige edities, het schrijven van het dictee op zich genomen. De lustrumeditie van het Groot Amersfoorts Dictee werd wederom georganiseerd door De Stichting Volksuniversiteit Amersfoort (VUA). De VUA bestaat dit jaar vijfennegentig jaar en is van plan het dictee tot het honderdjarig bestaan in 2020 te organiseren.
Net als voorgaande jaren had het dictee, dat maandagavond plaatsvond in de raadzaal, een Amersfoorts thema. Deze keer had De Wijs een historische tint aan het dictee gegeven. ,,Het gaat over de Eerste Wereldoorlog en het Belgenmonument”, legde hij in de pauze uit, terwijl het dictee werd nagekeken door de jury. ,,Vorig jaar werd veel aandacht aan het monument besteed en is de restauratie begonnen. Ik ben er toen meer over gaan lezen. Het is verbijsterend wat hier toen gebeurde.” Het monument is een geschenk van België aan Nederland als dank voor de opvang van de vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog. ,,Twintigduizend Belgen werden toentertijd in Amersfoort opgevangen”, ging De Wijs verder. ,,De opvang door de Amersfoorters was heel respectvol en ook de Belgen waren erg beschaafd. Aangezien er volgend jaar ook weer extra aandacht naar het monument uitgaat vanwege herdenkingen vond ik het tijd voor dit onderwerp in het dictee.”
In stukjes
De avond werd om half acht geopend door burgemeester Lucas Bolsius en gepresenteerd door Karel van de Graaf. De sfeer was luchtig en ontspannen, ondanks de serieuze taak die de deelnemers kwamen verrichten. In kleine stukjes opgebroken en inclusief leestekens werden vervolgens de zeven lange zinnen van het dictee om en om door Van de Graaf en Corry Samson, oud-docente van het Stedelijk Gymnasium Johan van Oldenbarneveldt, aan de deelnemers voorgelezen.
Aan het einde van de avond mocht winnaar Teunissen de hoofdprijs, een beeldje gemaakt door Amersfoortse kunstenares Nel Jongsma, in ontvangst nemen. Hij maakte maar tien fouten, terwijl het gemiddelde bijna negentwintig was. Ook kreeg hij de Dikke Van Dale mee naar huis, die later dit jaar vervangen zal worden door de vijftiende druk. De volgende twee edities van het Groot Amersfoorts Dictee mag hij plaatsnemen in de jury. ,,Ontzettend leuk”, aldus de winnaar. Teunissen is docent-onderzoeker bij Saxion Hogeschool en deze deelname aan het dictee was niet de eerste keer. ,,Vorig jaar deed ik ook mee aan het Groot Amersfoorts dictee”, vertelde hij met in zijn ene hand een grote bos bloemen en het dikke woordenboek en in zijn andere hand het beeldje. ,,Ik doe op de bank altijd mee met het Groot Dictee der Nederlandse Taal op tv en ter voorbereiding heb ik de tv-dictees van 2002 tot nu doorgenomen. En ik heb bij Corry Samson in de klas gezeten vroeger, dat heeft ook geholpen”.
Spes patriae
Naast Teunissen mochten ook andere deelnemers een prijs in ontvangst nemen, zij waren de winnaars van hun eigen groep. Zo werd Wouter Peet, de Amersfoortse spes patriae, met zestien fouten tweede en was hij automatisch de beste van de scholieren. De groep scholieren bestond uit leerlingen van acht verschillende middelbare scholen, een record voor het Groot Amersfoorts Dictee. Cees van Lent was met zeventien fouten de winnaar van de prominenten en Astrid Buys was met tweeëntwintig fouten de beste van de groep spellingscursisten van de VUA.
De Wijs besteedde dit jaar extra aandacht aan grammatica. ,,De deelnemers moesten goed opletten op de tegenwoordige of verleden tijd”, vertelde hij. ,,Maar ook instinkers als ideeëloos, zonder n, paard-en-wagen met koppeltekens, consciëntieuze en pallieter, het synoniem voor levensgenieter, mochten niet ontbreken. Taal leeft. Dat zien we vanavond weer. En taal is veranderlijk. Maar het is wel belangrijk dat mensen weten hoe het moet. Waar de d’tjes en de t’tjes moeten staan.”
Naschrift van de redactie
Journaliste Nicoline Lans schreef dit verslag voor DeStadAmersfoort. Wij publiceren het met haar toestemming, waarvoor dank. Het zeer succesvolle Amersfoorts Dictee kent nog een vijfde groep deelnemers: de vele belangstellenden op de publieke tribune. Zij dragen in niet geringe mate bij aan de uitstekende sfeer tijdens het evenement. In die vijfde colonne was – voor zover we hebben kunnen vaststellen – Bert Jansen de winnaar met vier fouten. Na vijf edities mag het Amersfoorts Dictee zich – ondanks het ontbreken van een specialistengroep – rekenen tot de absolute top in dicteeland. Het komt zelden voor dat een dictee-evenement in alle opzichten lof verdient: voor de (goed gescreende en boeiende) tekst, de voordracht, de catering, de aandacht voor de jeugd, het nakijkteam en vooral het soepele verloop van de avond. Een bewonderenswaardige, professionele aanpak van Gert Lijkendijk en zijn team, die hopelijk nog vele jaren herhaald zal worden.
“Goed gescreend”, Jeroen, maar ik ben het met Bert eens dat “allang” in deze context twijfelachtig is, en dat op zijn minst “al lang” ook goed gerekend had moeten worden.
Ik ben ook met Bert eens. Maar in dit geval gaat het om een (mijns inziens incorrecte) keuze van de jury, waarover terdege nagedacht is. En dat is heel wat anders dan aperte fouten of slordigheden in de officiële tekst, zoals in Meppel het geval was.