door Marissa van Vliet  |  Foto’s © Gerrit Bergman

Eind september was het feest bij Voetbalvereniging Nederhorst den Berg. De vereniging viert dit jaar haar vijftigjarig jubileum en liet dit niet ongemerkt voorbijgaan. Vier dagen lang stonden er allerlei activiteiten op Sportpark Meerzicht op het programma en dat beperkte zich niet alleen tot voetballen. Clubnestor Gerard Baar, die voor het vorige lustrum van VVN al een boek uitbracht over de geschiedenis van het dorp en zijn voetbalclub, was dit jaar opnieuw in de pen geklommen om een heus voetbaldictee te schrijven, dat op de tweede feestavond, vrijdag 22 september, werd voorgelezen. Schrijfster dezes was er, samen met mededicteetijger Annemarie Braakman-Ven, bij.

Aftrap
In een compleet tot Amsterdamse bruine kroeg omgetoverd clubhuis stond het te gebeuren. Op kleine, ronde (ietwat onhandige) cafétafeltjes met gezellige kleedjes lagen pen en papier klaar voor een avond die in ieders oren een stuk serieuzer klonk dan de rest van het feestweekend. Dat dit in praktijk op zijn zachtst gezegd wel mee zou vallen, zou echter algauw blijken. Volgens de berichtgeving zou het dictee stípt om acht uur van start gaan, maar op dat moment was de organisatie nog druk bezig met andere zaken, zoals de spelers laven met voldoende (goudgeel) vocht om aan hun wedstrijd te kunnen beginnen.

Toen deze spelers, die in verrassend groten getale gekomen waren, én hun supporters dan eindelijk hun plaats hadden ingenomen, kon er worden afgetrapt en wel door niemand minder dan ex-topvoetballer en realityster Andy van der Meijde. Een flink bedrag was neergeteld om de oud-Ajacied te strikken voor het dictee.

Agenda
Het was blijkbaar nog maar de vraag of hij echt zou komen opdagen, maar vriendin Melissa had het gelukkig goed in de agenda geschreven. In die agenda stond overigens alleen wat dit avondje Andy opleverde, want waarvoor hij precies kwam, was voor hem iets minder van belang. Het was voor hem dan ook een geheel onverwachte en nieuwe ervaring dat hem gevraagd werd een stuk clubgeschiedenis te dicteren aan een schoolklas die – aldus Andy –zo groot was dat de minister van Onderwijs er niet blij mee zou zijn.

Dat er twijfels waren of dit Andy, die naar eigen zeggen “zelf niet op school heeft gezeten, maar er alleen de ballen van het dak heeft gehaald”, wel zou lukken, bleek wel uit de vraag die direct uit het publiek kwam. “Kunt u eigenlijk wel lezen?”, vroeg een jonge VVN’er.  “Nee. Alleen cijfers!”, was het antwoord, waarmee de toon was gezet.
Gelukkig had Andy ondersteuning in de vorm van Thijs Slegers, perschef van PSV en auteur van Andy’s biografie Geen genade. Alternerend waagden zij zich aan de voordracht van zinnen over de contemporaine historie en palmares van de Bergse voetbalclub. Daarbij kwamen zij er direct achter dat óók dicteevoordracht echte topsport is, die goede voorbereiding en ervaring vereist.

Eerste helft
Zo begon Andy direct in vliegende vaart zinnen voor te lezen zonder tussenpozen, herhalingen en zonder überhaupt eerst het dictee in zijn geheel ten gehore gebracht te hebben. Als een razende moest er geschreven worden, waardoor een echte sportkwaal om de hoek kwam kijken: kramp! Helaas waren er geen masseurs ter plaatse en moest er dus echt iets aan het spreektempo van de mannen veranderen.

Toen vanuit de zaal gonsde dat het te snel ging, kopte Andy gemakkelijk de “Dat zegt mijn vrouw ook altijd” in. Ook toen dit nogmaals gevraagd werd, nam Andy het niet al te serieus. Hij begon extréém langzaam voor te dragen. “Zo, er zijn twee mensen in slaap gevallen. Zo goed, mevrouw?” En toen van de dicteedeelnemers het verzoek kwam om een zin voor de zoveelste keer te herhalen, riep Thijs direct: “Dit is de láátste keer dat we deze zin voorlezen, want we zijn maar voor anderhalf uur geboekt, hè!”

Te ingewikkeld voor lts
Gelukkig deden de mannen uiteindelijk wel hun best om tussen het geinen door gehoor te geven aan de wens van het publiek en hun voordracht van het dictee te verbeteren. Zo poogden zij te verhalen over hoe VVN ooit was ontstaan door twee initiators die op adequate wijze de fusie tussen Avance en VBO wisten te effectueren – een fusie waarvan de statutaire signatuur plaatsvond in het jeugdgebouw van de Hervormde Kerk. Op dit punt (zin drie) vroeg Andy zich hardop af in welke taal hij nou eigenlijk aan het voorlezen was, waarna Thijs onder het jolige mom van “Dit is inderdaad te ingewikkeld voor lts-zwakstroom!” het van zijn compagnon overnam.

Hij worstelde zich vervolgens door het relaas van de eerste legendarische competitiewedstrijd, die de referee zo gigantisch had laten derailleren, dat de match zowat gelijk was aan in een eerder gespeeld duel in een weiland te Schalkwijk, waarbij één speler rücksichtslos in het majem was gekatapulteerd. Kortom: net zo’n chaotische wedstrijd als het dictee op dat moment.

Wat volgde was de beschrijving van de eerste, rampzalige jaren van de nieuwgevormde club, waarin het degradatiespook rondwaarde boven het sportpark, totdat in 1971 heel sportminnend Nederhorst mesjogge raakte vanwege het eerste kampioenschap. En net als VVN liet ook Andy zich na een lastig begin niet uit het veld slaan: hij wist de kronieken van de club inmiddels toch zo keurig voor te lezen dat Thijs zelfs een derde carrière voor zijn vriend in het verschiet zag liggen: na voetballen en op de bank hangen, kon Andy nu misschien wel als dicteevoorlezer aan de slag.

Rust
Nadat vervolgens in het dictee na het eerste VVN-kampioenschap een dusdanig bacchanaal was uitgebroken dat de rood-gelekleurenkinnesinne ten grave werd gedragen, klonk in het clubhuis ineens het rustsignaal – iets wat in de dicteesport een voor alsnog onbekend fenomeen is. “We zijn halverwege. Er staan potjes tipp-ex op de bar!” riep Thijs uit. De dicteesporters stonden op om hun benen te strekken en spoedden zich naar de bar om hun vochtbalans weer op peil te brengen. De organisatie ging rond met oud-Hollandse borrelhapjes, terwijl zij nog wel “Niet stiekem de antwoorden googelen!” toesisten naar de dicteeschrijvers die hun mobiele telefoon erbij gepakt hadden.

Tweede helft
Na even verpoosd te hebben aan de bar, ging iedereen klaarzitten voor de tweede helft, toen de mededeling kwam dat deze echter zo goed als overgeslagen werd en we direct doorgingen naar de laatste speelminuten, oftewel: nog één zin! Omdat inmiddels was gebleken dat een groot aantal spelers het een pittige en/of vermoeiende wedstrijd vond om uit te spelen, besloot men direct door te stomen naar de slotfase. Vier zinnen werden overgeslagen om direct de laatste zin van het dictee voor te dragen: het laatste clubsucces van het vlaggenschip onder leiding van de charismatische nieuwe hoofdtrainer.

Door dit hiaat in het dictee hebben wij – zoals later bleek toen wij de dicteetekst in handen kregen – de vertelling moeten missen over wat er tussen het eerste en laatste kampioenschap van de club was gebeurd: het oude clubhuis had ondanks een eerdere facelift zijn houdbaarheidsdatum bereikt, waarna er een nieuwe voetbalaccommodatie werd gebouwd waardoor het befaamde luik van Ank passé was. Ook werden er meer commerciële activiteiten ontplooid, bijvoorbeeld door Ome Daan die stad en land rondchauffeerde om mensen te verleiden tot de acquisitie van loten.

Derde helft
Helaas werd dit dus allemaal achterwege gelaten en griste  de organisatie direct na de enige nog voorgedragen zin de dictees uit onze handen. Om ons in de tussentijd te vermaken, gingen Andy en Thijs in de derde helft over tot dat waar ze het beste in zijn: slap ouwehoeren. Daarbij kwam uitgebreid het liefdes-, of beter: seksleven van Andy aan bod. Toch kreeg het gesprek op een gegeven moment nog een serieus tintje, toen Andy emotioneel vertelde over de fouten die hij had gemaakt in zijn leven, waardoor hij nu bijvoorbeeld zijn kinderen niet meer ziet. De rest van het serieuze verhaal werd ons echter onthouden, misschien wel omdat we dat in het boek van Andy (“van hetzelfde hoogstaande niveau als dit dictee”, aldus Thijs) moeten gaan lezen, maar vooral ook omdat de uitslag van de pennenstrijd bekend was …

Arbitraire beslissing
Dat deze uitslag zo snel kwam, verbaasde ons, gezien de grote hoeveelheid deelnemers. Zou er wellicht sprake zijn van omkoping van de arbiters? We hadden geen tijd om daarover na te denken, want Andy kreeg een briefje in zijn hand gedrukt en begon met het verkondigen van de winnaars (zonder bekend foutenaantal), die allen een gesigneerd exemplaar van Andy’s boek kregen.

Het bleek een thuiswedstrijd te zijn: op de derde plaats eindigde de jonge VVN-voetballer Wouter Vendrich. De tweede plaats was voor de Bergse oud-docent Herman Stuijver. Andy zei niet verbaasd te zijn dat de beste man op deze plaats was geëindigd, want hij had hem daar vooraan in de hoek ijverig zien schrijven. “Dat was niet voor het dictee; dat was voor mijn stukje in het lokale krantje”, antwoordde Herman, die overigens geen vreemde is in dicteeland: reeds tweemaal schreef hij het Groot Wijdemeers Dictee.

Tot slot was de eerste plaats op het podium voor Anneke Hilhorst, de bakker uit het dorp die het jubileumfeest flink had gepromoot met haar VVN-gebakjes en die ook al twee keer eerder in de prijzen viel bij de dictees van Herman (eerste plaats in 2016, tweede plaats in 2017).

Dicteetijgers buitenspel
‘Maar hoe zit het dan met de dicteetijgers?’, hoor ik u zeggen. Dat vroegen zij zichzelf ook af. Na navraag gedaan te hebben bij de organisatie, bleek dat zij het inderdaad “niet slecht gedaan hadden”, maar dat zij “door een arbitraire beslissing” niet in de prijzen gevallen waren. Dat ervoor gekozen was de dicteetijgers voor de prijzen buitenspel te zetten, daar konden zij nog wel inkomen. Zij wilden dan echter nog wel graag hun dictees terug hebben, des te meer om te zien wat er allemaal ‘fout’ gerekend was. Dit bleek echter niet mogelijk, omdat alle dictees – jawel – reeds in de prullenbak bleken te liggen! Dit om discussies met de scheidsrechters over de wedstrijd en uitslag te voorkomen.

Zo werd ons dus duidelijk dat deze avond toch echt bedoeld was voor recreanten en niet voor dicteetopsporters. Het koppelen van Andy van der Meijde, die – als we Thijs Slegers mogen geloven – zijn hele leven zelfs zijn eigen achternaam verkeerd heeft gespeld, aan een dictee bleek een ludieke actie, vooral bedoeld om mensen te trekken die zin hadden om bier te drinken en te lachen om Andy’s gestuntel.

Gelachen hebben wij ook zeker, want het was absoluut een onderhoudende avond. Tevens onze complimenten aan de organisatie voor de hartelijke ontvangst, de mooie aankleding van het clubhuis en goede verzorging van hapjes en drankjes. Een volgende keer de dicteetekst, die overigens qua inhoud bijzonder leuk in elkaar zat, toch eens van tevoren laten controleren en bij de wedstrijd een aparte klasse voor de topsporters instellen en jullie kunnen prima meedraaien in het dicteecircuit. Voor nu zullen wij deze avond zeker niet snel vergeten en ik hoop voor Andy hij zijn achternaam ook niet.