De sfeer aan boord van de Jozephina was opperbest.

Tekst en foto’s: Dian van Gelder

Vandaag gooien we het Achtste Grootscheeps Scheepsdictee over een andere boeg, namelijk over die van de woonark en dicteelocatie Jozephina, gebouwd in 1915. Aangezien Bert Jansen altijd uitstekende verslagen schrijft, had ik tijdens een eerdere wedstrijd voorgesteld om diens verslag over het Grootscheeps Scheepsdictee te copy-pasten, Middelstum te vervangen door Groningen en Herberg In de Valk anno 1640 te vervangen door woonark Jozephina anno 1915. Maar ik moest bakzeil halen, auteur noch eindredacteur Jeroen van Heemskerck Düker was gecharmeerd van dit voorstel, zij gingen niet overstag. Om het risico op kielhalen te ontlopen, heb ik de vraag om met calqueerpapier het dictee van zondag aan mij door te spelen, vervolgens dan ook achterwege gelaten. Dan moet de wal het schip maar keren.

Jeugdige deelneemsters in Groningen

Jongerentaal
Frouke Kronenburg bracht Bob van Dijk op het idee van het thema: jongerentaal, de taal van de moderne mensen van tussen de 25 en 35 jaar. Als Bob – naar mijn inschatting de betreffende leeftijdscategorie juist gepasseerd – dit onderwerp aandurft, moet ik mij niet van deelname laten weerhouden, door dit door mij toch enigszins gevreesde onderwerp.

Om te voorkomen dat ik niet alleen het idee zou hebben mijn comfortzone te hebben verlaten en in een uithoek van Nederland verzeild geraakt te zijn en bovendien tussen de wal en het schip terecht te zijn gekomen, besloot ik alle zeilen bij te zetten. Als voorbereiding heb ik mij verdiept in jongerentaal, internetjargon, chattaal en de Gladiool (de ultieme taalgids voor jonge creatievelingen). Daarmee dacht ik met mijn violon d’Ingres het ruime sop te kiezen en de juiste koers te varen.

Presentator Joris Barske las het dictee voor.

Joris en Sacha
Joris Barske, journalist en presentator bij RTV-Drenthe – en tweedeprijswinnaar in de editie van 2012 –, presenteerde op levendige en duidelijke wijze het dictee. Tijdens de voorbereiding had hij Bob geattendeerd op de fysieke onmogelijkheid om een iPodduim op te lopen. Het medisch ongemak was dan ook ingewisseld voor een iPadduim. En passant hielp hij mij met de camera-instellingen, zodat ik in staat was kwalitatief betere foto’s te maken.

Dichter Sacha Landkroon verzorgde met verve en drama het intermezzo: Dora van de buurt. Dit in de vorm van een stoomcursus straattaal en de voordracht van enkele gedichten. De dichtbundel Terra Incognita van Landkroon – winnaar van het Hendrik de Vriesstipendium – zal in december in de winkel liggen. Sacha kreeg de verzamelde gedichten van Guillaume van der Graft en het zojuist verschenen boek met de oorspronkelijke minnedichten van Hendrik van Veldeke, uit de twaalfde eeuw, hertaald in begrijpelijk en stout Nederlands. Griekenland heeft zijn Homerus, wij hebben Hendrik, met de oudste publicatie van gedichten.

Dichter Sacha Landkroon

Driemaster
Van tevoren was het dictee door maar liefst drie dicteetijgers gescreend. Bob was enigszins teleurgesteld over een vonnis van de übercoole driemaster: Pieter van Diepen, Huib Boogert en René Dijkgraaf. In zijn geniale vondst van jazz-zzp’ers moest toch echt een koppelteken geplaatst worden, helaas geen zzzz (vier z’en) achter elkaar.

Het dâk eraf, behouden we het accent circonflexeje? Takketaal, invloed van begintwintigers op de Nederlandse taal. Uit de tekst van het dictee blijkt de voorliefde van Van Dijk en consorten voor zowel het behoud van het waardevolle uit het verleden als ruimte voor het nieuwe. Enerzijds de interesse in een schip anno 1915, anderzijds een onderwerp als jongerentaal. (NB: Voor een uitgebreidere analyse, toelichting en beoordeling van het dictee, verwijs ik naar het verslag van Bert Jansen. Pleeg ik nou toch een schriftuurcoup?).
Ook in Groningen werd de methode van het invuldictee gehanteerd. Zo wordt voorzien in de combinatie en splitsing van het dictee voor zowel specialisten als liefhebbers.

Vrouwine Thiadens ontvangt haar eerste prijs.

Plusscore en prijzen
Ook dit jaar waren er bonuspunten te verdienen. Deze worden op het foutenaantal in mindering gebracht. Een beetje specialist zou dus tot een plusscore moeten kunnen komen. Onder de 19 deelnemende hipsters en jappies bevonden zich studenten en het bijna volledige bestuur van het oratoriumkoor, evenals enkele leden. Het koor met ongeveer 90 leden heet KOV (Katholieke Oratorium Vereniging), bestaat bijna 80 jaar en vertolkt grote oratoria zoals de requiems van Mozart, Verdi en Fauré.

Het massagebed van de deelnemers leidde tot de volgende prijsverdeling:
1^e prijs specialisten: Rein Leentfaar, 11 fouten (ex aequo met Jeroen van Heemskerck Düker in Middelstum);
1^e prijs liefhebbers: Vrouwine Thiadens, 25 fouten;
2^e prijs: Sasja van Brink, 28 fouten;
3^e prijs: Ineke Achttienribbe, 33 fouten.

Bob van Dijk reikt de tweede prijs uit aan Sasja van Brink.

Schipbreuk
Ging ik helemaal loesoe in the sky? Nee, dat niet. Wel leed ik met mijn stand up paddling schipbreuk, al ver voor het zicht op de haven. In Hilversum schreef ik supervetcool nog met koppeltekens. Hierdoor ging het in Groningen goed met het vetcoolemoticon, maar met het Newskoolemoticon voer ik de mist in. Voordeel is dat als je het verslag schrijft, je dan het aantal fouten mooi achterwege kunt laten. Dat lijkt mij nu heel wijselijk.
Aan bekendgeving van het evenement geen gebrek. Behalve op Dictees.nl waren er ook publicaties in het Dagblad van het Noorden en de Ommelander Courant.

Nu licht ik het anker en dank ik Bob, Albertien, dochter Marianne en de kombuishapjesman Ecco Prins (zijn vrouw Sasja won het zilver) van het schip “Cinclus” dat ‘s zomers chartert door de Franse kanalen, voor het gastvrije onthaal. Koffie op basis van fairtradecoffeepads en een walkingdinner van overheerlijke quiches lorraines met vrije-uitloopeieren.

T.v. (totus vester), Dian van Gelder

Noot van de redactie: de spelling van ‘stand up paddling’ staat in het Nederlands niet vast. Hoewel de hier weergegeven schrijfwijze eigenaardig overkomt, houden wij ons voorlopig aan de meest voorkomende variant op internet. Beter is natuurlijk het begrip te vervangen door ‘staand peddelen’.