Door Rien Wisse, redacteur van De Spelt, je broodnodige dicteenieuws

Kortgeleden besteedde de Volkskrant aandacht aan misofonie: extreme walging, afschuw, haat of woede vanwege normale menselijke geluiden, zoals bij ademen of eten. In het voetspoor van misofonie is een nog ernstiger stoornis ontdekt: misodysorthografie.

Foutespellinghaat
Miso betekent haat, dys duidt op gestoorde functionaliteit, orthografie is spelkunst of aanvaarde spelling. Misodysorthografie is dus foutespellinghaat. Wie dat woord niet aaneenschrijft en er foute spellinghaat van maakt, haalt zich de woede van de misodysorthografiepatiënt op de hals. Want wie aan de stoornis lijdt, wordt volkomen mataglap van spelfouten die anderen als normaal beschouwen of niet zien.

De onderzoekers Soeke Teenzuyt (l) en Lex Icon van Sneu.

Speltherapie
Dat er een verband is tussen spelling en psychiatrie is al langer bekend: spelt is gespleten tarwe (Triticum spelta), schizo betekent ook gespleten. Dus dan weet je het wel. Toch is misodysorthografie nog maar pas ontdekt door de onderzoekers Soeke Teenzuyt en Lex Icon van Silly names extraordinary universities (Sneu). In dit verbond van rare universiteitsnamen werken ThUK, TU/e, tUL en UGent samen. Vorige week publiceerden de onderzoekers over de psychiatrische stoornis in het tijdschrift MenTaal. In hun baanbrekende artikel SpelVerruwing beschrijven ze 25 zogenoemde dicteetijgers die kampen met walging en woede als reactie op spelfouten. Teenzuyt en Icon ontwikkelden het preventieprogramma VoorSpelling en de eveneens opzettelijk fout gespelde InstruMentale SpelTherapie, met – je raadt het al – instructies voor mentale ondersteuning.

Spellijders?
Sinds er een term voor ergernis over spelfouten bestaat, regent het verhalen van opgeluchte ervaringsdeskundigen, die nu pas hulp durven te zoeken. Er bestaat ook al een patiëntenvereniging. Voorzitter Bul Dekwaaie: “Onze vereniging moet nog wel een naam krijgen. Dat ligt nogal gevoelig. We denken aan Spellijders, maar misschien is dat te makkelijk. Andere suggesties zijn welkom.”

De teorbenspeler Snarelli deed aangifte van mishandeling door Marinus W.

Flooding en hoffmanndruppels
Een patiënt die graag anoniem wil blijven (Marinus Woordenaar): “Over die jarretellengordel wil ik het niet meer hebben, maar laatst heb ik een teorbenspeler op zijn bek geslagen omdat hij zichzelf afficheerde als ‘teorbespeler’. Ik was buiten zinnen van woede en wilde die tussen-n er wel in rammen. Ik ben nu in behandeling bij een speltherapeut, die mij bij wijze van flooding blootstelt aan steeds ergere spelfouten. Ik werd al gallisch toen hij ‘menadegedrag’ vertoonde. Dat moet nondeju maenadengedrag zijn. Ik heb dus nog een lange weg te gaan voordat ik een grove spelfout als ‘lidteken’ aankan. Gelukkig krijg ik hoffmanndruppels om wat rustiger te worden. Een spelletje mens-erger-je-niet helpt ook.”