Winnaars: team Philippa (met op de voorgrond Jolijn Philippa) en achter hen specialisten Jacques Bettelheim (3e) en Herman Killens (1e)

door Jeroen van Heemskerck Düker

Team Philippa is een vaste waarde in het Aalsmeers Dictee, dat vrijdag 16 november zijn tweede lustrum beleefde. Bankdirecteur Berry Philippa en zijn twee platinablonde dochters zijn inmiddels gewend aan aandacht. Niet alleen trekken de gezusters Ellen en Jolijn veel bekijks, ook verschijnt het trio steevast op het podium van de teamtrofee. De eerste prijs wist de familieploeg nooit te behalen; het bleef bij derde en – zoals deze keer – tweede prijzen. Des te groter was de vreugde na de prestatie van teamlid Jolijn. Zij won de eerste prijs in de categorie individuele deelnemers.

Met haar overwinning maakte de oncologieverpleegkundige een einde aan de zegereeks van Koen Beentjes en Anne-Marie Gruter. Beiden waren door de Aalsmeerse bookmakers getipt als huizenhoge favorieten, maar in deze jubileumeditie moesten de superspellers genoegen nemen met een gedeelde tweede plaats. Slechts één fout scheidde hen van de winnares, die zelf volkomen overdonderd was door haar overwinning. Het duurde enige tijd voordat Jolijn naar voren kwam om haar prijs in ontvangst te nemen, omdat zij amper kon geloven dat er maar zeventien rode streepjes op haar werkstukje stonden.

De correctoren hadden een zware dobber aan het nakijkwerk.

Turbojapans

Haar verbazing was volstrekt begrijpelijk voor de ruim vijftig deelnemers aan het zeer geslaagde evenement. De tekst van deze editie was niet gewoon pittig, maar zelfs op madame-jeanettesterkte. De dader, notaris Annemarie Braakman, zei zich van geen kwaad bewust te zijn. Zij had – tussen de bedrijven van haar overvolle leven door – naar eigen zeggen een leuk verhaaltje geschreven over de judosport, waar twee van haar kinderen zich mee bezighouden. En dat verleidde haar tot Japans getinte dicteeopgaven als dojo, yuko, ippon en kata. Alsof dat turbojapans al niet genoeg hoofdbrekens opleverde, verlegde zij haar terrein bovendien naar andere sporten en spelletjes als wordfeud (met kleine letter!), ezeltje-prik en eenentwintigen. Haar tekst vertoonde een mooi evenwicht tussen buitenissige begrippen – rettich, doowopmuziek – en alledaagse valkuilen als A- of B-zwemdiploma en kortgeleden (ja, aan elkaar). Desondanks was een zacht gekreun hoorbaar tijdens de voorlezing door notaris Geert Labordus.

Ook Rein ‘Don’t call me kiebitzer’ Leentfaar en het vrolijke troepje dicteespecialisten, dat elk jaar acte de présence geeft in het Wapen van Aalsmeer, moesten de hersenen pijnigen om een acceptabel resultaat neer te zetten. Zij werden geconfronteerd met onder meer waza-ari, jiujitsu en wushu (had ik al gezegd dat Japan het thema was?). Daarnaast konden zij extra fouten maken in het specialistendeel, waarin onder meer een Mozambikaan clafoutis at en een buutreedner de foekepot bespeelde. Dicteerder Labordus sloeg zich er beter doorheen dan de meeste ‘experts’, afgezien van Leentfaar dan, die immers alle woorden correct in een lijst heeft staan.

Een deel van de sfeervolle zaal in Aalsmeer. Geheel links Bastiaan Mokkink, oprichter van het roemruchte Deventer Dictee.

Mexico tegen Japan

Hoogtepunt van de avond was traditiegetrouw het buffet. Niet Japans, maar Mexicaans – en van een hoge kwaliteit. Die combinatie van sociale omgang in een warme ambiance, een goede maaltijd en een stevige spellingtest heeft het Aalsmeers Dictee na tien jaar in de top vijf van dictee-evenementen in de Lage Landen gekatapulteerd. Na goed eten en drinken is het immers gezellig luisteren naar een praatje over de geschiedenis van Dictees.nl (dat ik zelf verzorgde) en de aansluitende prijsuitreiking. In tegenstelling tot voorgaande edities vond de shoot-out deze keer plaats in de categorie teams. Zowel team 3G’s als team Philippa scoorde 62 fouten in totaal. Dankzij een recent bezoek aan Artis wist Anne-Marie Gruter van 3G’s het woord kantjil correct te spellen, waarmee zij haar team de eerste prijs bezorgde. Team Tweede Keus (Joost en Miekje Hoffscholte en Hermen ‘Verbreeuwen’ de Graaf) belandde op de derde plek met 80 fouten.

In de specialistenklasse wist Rein Leentfaar ondanks luidruchtige protesten de Vlaming Herman Killens niet van de eerste plek weg te houden: Herman drie fout, Rein zes. Jacques Bettelheim, winnaar van het tv-dictee in 2006, veroverde het brons met dertien fout. Maar na nogal wat specialistisch gekibbel kon worden overgegaan tot het hoogtepunt: de verrassende zege van Jolijn Philippa. Daarmee kreeg de avond de glans die het Aalsmeers Dictee ten volle verdient. Op naar het derde lustrum!