door René Dijkgraaf

De wielermetaforen waren niet van de lucht in het tweede Groot Dictee van Pijnacker-Nootdorp. Dat is verklaarbaar: onderwerp van deze editie was de lokale wielerronde, die dit jaar al voor de 65e keer wordt verreden. In samenwerking met de Stichting Lezen & Schrijven en de Bibliotheek Oostland, boekte de Pijnacker-Nootdorpse Rotary op 19 april succes met hun dictee. Voor het organiseren van zo’n gebeurtenis komt veel kijken, maar dat bleek voor de Rotary geen enkel probleem: alles liep op rolletjes. Plaats van handeling was het mooie theater van CulturA & Zo in Nootdorp, waar de sfeer er vanaf het begin van de avond goed in zat. De presentatie was in handen van twee Jannekes (Breedijk en Wienen), die zich voorbeeldig van hun taak kweten. Er waren veertig deelnemers.

Voor de tekst was Ron Brand verantwoordelijk, die meer weet van scheepvaart dan wie ook. Hij is bijvoorbeeld al veertien jaar conservator van het Maritiem Museum Rotterdam en ook voor die tijd hield hij zich al intensief met dit onderwerp bezig. Hij promoot – terecht – het levend houden van onze zeevaartgeschiedenis. Toch ging de 312 woorden tellende tekst verrassenderwijze niet over schepen, maar, zoals gezegd, over de wielerronde van Pijnacker. Rein Leentfaar voegde er nog een dicteetijgeralinea aan toe, die alleen meetelde bij eventuele ex aequo’s. 

Voorbeeldig

Zelf fiets ik alleen hard als ik erge haast heb, dus het was voor mij een beetje moeilijk me in het enthousiaste verhaal te verplaatsen. Dat gold in het geheel niet voor de voorlezer, wethouder Peter Hennevanger, want die fungeert ook als enthousiast speaker bij wielerrondes. Hij kweet zich voorbeeldig van zijn taak, hoewel het aantal wielermetaforen (‘nog even het bergtraject’, ‘nu de eindsprint’, enz.) wat aan de hoge kant was.

Dit jaar kwam de opbrengst van het dictee ten goede aan het bestrijden van laaggeletterdheid. In Pijnacker-Nootdorp gaat het om ongeveer negen procent van de inwoners tussen de 16 en 65 jaar, dat komt neer op 3.224 mensen. Hiermee onderscheidt Pijnacker zich trouwens nog gunstig van de rest van Nederland (14%) en zeker van de grote steden (17%). Het is verheugend dat serviceclubs dit probleem zoveel aandacht geven, chapeau! Uiteindelijk werd, inclusief de loterij, € 1.750 opgehaald voor het Taalhuis van Bibliotheek Oostland. Het bedrag zal gebruikt worden voor de aanschaf van materiaal ten behoeve van geletterdheid.

Wieltjeszuigers

Voor ervaren dicteeschrijvers was het geen moeilijk dictee. Buiten het Leentfaardeel waren toeclip en dernywedstrijd zo’n beetje de moeilijkste woorden. De specialisten hoefden zich dus niet het snot voor de ogen te schrijven, en linkeballende wieltjeszuigers werden met gemak afgeschud. De Zeeuwse dictee-expert Leentfaar trakteerde hen echter op succès fou, Dritte im Bunde, Vuelta a España en nog zowat. Daarbij lieten de dicteetijgers toch af en toe een gaatje vallen, zodat ze bijna in de bezemwagen belandden. 

Uiteindelijk won Paul de Wit, die 307 van de 312 woorden goed schreef, het dictee. Hij ging naar huis met een mooie e-reader. Hij werd gevolgd door Fred Vink (303 goed) en door het echtpaar Jan Bloemendaal en Truus van den Berg met (302). Bij de buiten mededinging deelnemende dicteespecialisten won ondergetekende (310 woorden goed en 91 van de 93 Leentfaarwoorden) terwijl de tweede plaats voor huisarts Lizi van Vollenhoven uit Voorburg was (308 resp. 89). Nootdorpelinge Linda Vaandering (308, 87) sprong op het laatst in haar wiel, maar ze kon de ervaren rot niet meer passeren.

Pijnacker-Nootdorp verheugt zich terecht op het derde dictee van 2025, maar Parijs is nog wat ver …