Een jonge deelnemer past een weinig gebruikte methode toe om zich optimaal te concentreren.

door Rien Wisse  |  Foto’s: Huib Boogert

Vrijdagavond 10 april 2015, heerlijk lenteweer. Je zou denken: tijd voor wat lekkers op een terrasje, zoals meibock met een gruyèrekaasje of madera met een froufrou. Waarom zou je je uitgerekend dán tegen een entree van vijftig euro laten geselen door een dictee om al dat lekkers op papier te krijgen?

Waarom? Omdat je van dictees houdt en wilt bijdragen aan dat goede doel van de plaatselijke Rotaryclub: 2500 euro opbrengst voor een beweegtuin voor ouderen in Papendrecht. En natuurlijk omdat er in scholengemeenschap De Lage Waard na gedane arbeid ook lekkere hapjes en drankjes te nuttigen zijn, terwijl Kees van Haren op zijn saxofoon meespeelt met instrumentale versies van popklassiekers. De bijbehorende troostende teksten van sommige van die liedjes kon je na de dicteedreun – gemiddeld bijna veertig fouten per persoon – zelf wel zingen: they can’t say we never tried (Angie van The Stones).

Het prominent aanwezige CDA-team verwachtte – ‘als gemiddelde volkspartij ‘ – gemiddeld te scoren. Maar Lorenzo scoorde zomaar 22 fouten, vér boven het gemiddelde.

Janboel
Manager Maurits Poirot van Zorggroep Rivas typeerde de te realiseren beweegtuin als een ‘soort speelplaats met wipkippen – maar dan voor ouderen’. Weliswaar met een knipoog en op z’n janboerenfluitjes, maar dat paste perfect bij het uitstekend georganiseerde dictee, want auteur Hans Verzijl had er een janboel van gemaakt. Hij hing de jan uit met minutieus geconcipieerde jannen en Jannen: jansaliegeest, jantje-van-leiden, Jan en alleman, jandoedel, janhen, janklaassen en Jan Modaal, verrijkt met struikelblokken als sneakpreview, van likmevestje en terzijde.

Uitspraak
Ook de voorlezers hadden geen gemakkelijke avond. De wethouders Joke Reuwer en Richard Korteland dicteerden de zinnen beurtelings. Ze spraken moeër uit als het niet-bestaande ‘moeier’, waardoor velen het woord fout spelden. En Verzijl had compromistje geschreven, met t en daarom uit te spreken als ‘kompromietje’, maar dat werd voorgelezen als ‘kompromisje’. Dat laatste bestaat ook, maar moet dan als compromisje geschreven worden, zonder t (bent u daar nog?). De jury onder leiding van Piet Kaptein telde het woord daarom maar niet mee. Verder was de eind-n van pluchen fauteuils overduidelijk hoorbaar. Een weggevertje, voor velen een fout minder.

Kees van Haren verzorgde de muzikale omlijsting op uitstekende wijze.

Onverwurmbaar
Hilarisch hoogtepunt van de voorleeskomedie was het hardnekkig volgehouden ‘onverwurmbaar’. Rotarian Kees Boer moest Reuwer uiteindelijk influisteren wat ze moest zeggen. Het was geen scheldkanonnade die haar blauwblauw liet of waarvoor ze Oost-Indisch doof was – in termen van het dictee – maar toch bleef ze nog eventjes ‘onverwurmbaar’. Na enig oefenen was ze boven Jan: onvermurwbaar. Zou het allemaal in scène gezet zijn om de deelnemers van de dicteezenuwen af te helpen? Amusant was het in elk geval wel.

Uitglijder
Het dictee bevatte een grappige grammaticale uitglijder, die in Kees van Kootens versie van het tv-dictee (2013) niet zou hebben misstaan en als fout onderstreept had kunnen worden: Als dessert trakteerde hij zichzelf op een cassata-ijsje en een espressootje. Hier is de hij-figuur zélf het dessert, een variant op Van Kootens Na koffiegedronken te hebben begon het Groot Dictee. Zou die zin van Verzijl óók briljante voor-de-gek-houderij geweest zijn? Verwees zijn passage over een simplistisch leven ons naar de tijd dat ‘heer Kooten’ directeur was van het Simplisties Verbond?

Rien Wisse wijst René Dijkgraaf aan als captain van De Woordenaars.

Winnaars
Aan het dictee deden twaalf groepen mee. Per team werden de fouten van de drie besten bij elkaar opgeteld. Zodoende wonnen de dicteenomaden van De Woordenaars (8 fouten), op wel érg ruime afstand, gevolgd door organisatieadviesbureau Kroos Advies (75) en advocatengroep Ten Holter Noordam (79). Van de 75 deelnemers, al dan niet lid van een team, waren Rien Wisse, Rein Leentfaar en René Dijkgraaf de beste spellers, respectievelijk met 1, 2 en 3 fouten.

Recalcitrant
Mocht u dit verslag een tendentieuze recensie vinden, dan hebt u de sfeer van het dictee te pakken. Het was namelijk een verhaal over een recalcitrante filmrecensent die gewelddadige Hollywoodfilms, snoeiharde spaghettiwesterns en spectaculaire lowbudgetfilms verafgoodde, met weidse gebaren alle commentaar wegwuifde en zich vermeide in zoetgevooisd gezang, ook al vonden zijn confrères hem een stoïcijnse en enigszins hautaine cynicus.

Inge Kooijman twijfelt of zij haar verwachte 25 fout gehaald heeft; het werden er slechts 22.

Maar alle gekheid op een stokje: het was een heerlijke dicteeavond, tot lering ende vermaak. En om Gerard Reve nog maar eens te parafraseren: het Groot Dictee Papendrecht is niet onopgemerkt gebleven.