Presentator bekijkt met enige scepsis hoe Woordenaar Jeroen van Heemskerck Düker dicteeauteur Jan van Hemert de finesses van het Groene Boekje uitlegt.

door Jeroen van Heemskerck Düker  |  foto’s: © Ton Delfos

Geschokt hoorden de teamleden van ’t Hart voor Taal na afloop van het vierde Vlaardings Dictee hun groepsnaam weerklinken. Had presentator Eric van der Ende nu echt geroepen dat zij de tweede prijs hadden gehaald, of had zijn oogverblindend roze colbertje hen afgeleid? Tijdens de uitleg van de tekst hadden zij nauwkeurig geteld: samen hadden de tien spellingexperts de schade weten te beperken tot 152 fouten. Een van hen had maar elf foutjes gemaakt in de lastige tekst, drie teamleden scoorden veertien fouten. Ondanks de sterke tegenstanders van team Scouting Maurits moest dat toch een riante eerste prijs opleveren?

De verbazing ging kort na dat moment over in ongeloof. Een gelegenheidsteam van curieus uitgedoste provincialen, de Woordenaars, ging ervandoor met de hoofdprijs. Zij sloegen een gat van maar liefst 125 punten. Een flinke portie zout in de wonde voegde hun teamlid René Dijkgraaf toe, door de eerste nulfouter in de geschiedenis van het Vlaardings Dictee op zijn naam te schrijven. Met een gemiddelde score van 2,7 fout per persoon verstoorden de Woordenaars op dinsdag 10 april het jaarlijks fundraisingfeestje van de lokale Rotarians op ruwe wijze.

Hans Mathijsen in zijn rol als Dirk III van Holland.

Dirk III
Ondanks de disruptieve stunt bleef de sfeer uitstekend in de Stadsgehoorzaal, waar zo’n zeventig taalliefhebbers zich die avond verzamelden voor het dictee van Jan van Hemert. De oud-docent kreeg het onderwerp voor zijn tekst op een presenteerblaadje aangereikt. Dit jaar gedenkt Vlaardingen immers de Slag van Vlaardingen, waarmee graaf Dirk III de onafhankelijkheid van het graafschap Holland grondvestte. Er was nadien nog enig gekuip en geknok voor nodig – alsmede een brute afrekening met Godfried met de Bult, die op het toilet aarsgewijs doorboord werd  – maar toen was het wel voor elkaar. Om in middeleeuwse sferen te blijven, was voorlezer Hans Mathijsen in de huid gekropen van graaf Dirk, inclusief pagepruikje en tuniek. Mathijsen kweet zich met verve van zijn taak. Zijn dictie en tempo waren van een zeldzaam hoog niveau; Vlaardingen kon zich geen betere voorlezer wensen.

In de theaterstoeltjes was schrijven niet altijd even gemakkelijk.

Benarde schrijfhouding
Ondanks de benarde schrijfhouding die de deelnemers moesten aannemen in hun theaterstoeltjes, werd er serieus meegeschreven. Zinnen over in ruige pijen geklede monniken, religieuzen in stemmige habijten en gedecolleteerde dames van lichte zeden leverden voor de meesten niet al te grote problemen op. Moeilijker werd het bij contemporaine begrippen als havoërs en mbo’ers die hun geüpdatete smartphone uit de plooien van hun tuniek opvissen om een appje te sturen. Het wekte nauwelijks bevreemding dat veel teamleden direct na afloop dachten dat hun inleg van honderd euro per persoon welbesteed zou zijn. Van Hemert had de weg naar de zege bekwaam geplaveid.

René Dijkgraaf (r) wordt toegejuicht door zijn teamleden. Hij maakte geen enkele fout in het dictee.

Gangsteroutfits
Na de hilarische stoomcursus Platrotterdams door Roel Pot bleken de zaken anders te liggen dan na de voorgaande drie edities van het Vlaardings Dictee. De Bussumse taalkundige Bert Jansen had een team bijeengesprokkeld van gehaaide dictee-experts. Vanuit Goes, Dordrecht, Harderwijk, Zoetermeer en andere buitenissige locaties waren de Woordenaars afgereisd om te laten zien dat een beetje extra aandacht voor de leidraad in het Groene Boekje zomaar de overwinning kan opleveren. Dat lukte beter dan verwacht. In het individuele klassement bezetten de tien leden van het team de eerste zes plaatsen, met scores tussen nul en vijf fouten. In de concurrerende teams werd toch heel behoorlijk gescoord: na uitschieter ‘t Hart voor Taal (152 fout) bleven de teams Wie schrijft die blijft (185), de Ark (188), Tien voor Taal (192) en Scouting Maurits (eveneens 192) heel dicht bij elkaar.

Maar ja. Die vermaledijde Woordenaars, in hun gangsteroutfits, pakten met overmacht hun prijs: een diner voor alle teamleden in hotel Delta. Samen met de zes overige teams droegen zij wel bij aan een mooi eindresultaat van de fundraisingavond. De scoutinggroep, die noodgedwongen moet verhuizen naar een nieuw onderkomen, was na de avond vijfduizend euro rijker. In alle opzichten beleefde iedereen in Vlaardingen een welbestede avond.