Ingrid Hoffscholte leest het dictee voor de eerste keer voor.

door Jan Daalman en Leni Paul  |  Foto’s: Huib Boogert

Nee, het was niet het verwachte przewalskipaard dat langskwam op de avond van het achtste Aalsmeerse Dictee, dat vrijdag 3 oktober in de Burgemeester Kasteleinzaal van het Wapen van Aalsmeer werd gehouden. Ook de cisterciënzers ontbraken, evenals de zee-egels. Maar genoeg andere hier en daar problematische woorden die de ruim veertig deelnemers zo nu en dan met het zweet in de handen over hun opgaven lieten buigen. Een heterogeen gezelschap, variërend van de leesgrage Aalsmeerse huisvrouw tot Rein uit Middelburg, die steevast in het kielzog van zo’n twaalf spellingaficionado’s ‘van buiten’ te gast is bij dit woordenspel.

Het echtpaar Hoffscholte junior was deze keer verantwoordelijk voor de tekst getiteld ‘Het orkest’. Een vermakelijk stuk proza waarin de muziek centraal stond. Zo werd er een verdere escalatie voorkomen dankzij een consciëntieuze klavecinist, een voormalig Sovjetburger, die het belang van authentieke camaraderie op eloquente wijze bepleitte. De voormalige boekhandelaar Constantijn had samen met zijn vrouw Ingrid – dit jaar niet zwanger – bijzonder veel plezier gehad bij het samenstellen van de dicteezinnen, zo onthulde hij na afloop.

Het winnende team: Frank Garnier, Anne-Marie Gruter (tevens winnares individueel) en Tamara Dekker.

Winnaars
Zwoegen dus, maar genoeg tijd over voor vrolijkheid, waarbij ook het culinaire aspect niet werd vergeten. Er stond traditiegetrouw een mooi buffet voor de deelnemers klaar na het dictee. Accenten en koppeltekens waren met elkaar wel de grootste valkuilen. De uiteindelijke winnaar bij de liefhebbers werd Anne-Marie Gruter met dertien fouten. Voor het zilver en brons moest een shoot-out uitsluitsel geven. Na twee woorden stelde de ravissante Friezin Joukje Gratama haar tweede plek zeker door nooit ofte nimmer correct op te schrijven. Jeroen Hendriks uit Kudelstaart moest genoegen nemen met de derde plaats.

De tweede prijs (teams) was voor Miekje Spoelder, Jan Spoelder en Joost Hoffscholte.

Ook bij de specialisten kwam het aan op een shoot-out. Drie mannen bleken twee fouten te hebben gemaakt. Rein Leentfaar werd al snel eerste met het woord neecampagne, dat verrassend anders gespeld wordt dan een nee-stem. Jacques Bettelheim en Pieter van Diepen streden daarna om de overige prijzen. Dat dreigde een langdurig gevecht te worden. Toen alle reservewoorden op waren, poneerde de Bussumse taalkundige Bert Jansen de opgave philibertspant. Daarmee was het pleit beslecht: Bettelheim werd tweede, Van Diepen derde.

Bij de teams geen Aalsmeerse winst. De eerste plaats was voor team 3G’s, vreemd genoeg bestaande uit de twee G’s Frank Garnier en individueel winnares Anne-Marie Gruter en de G-loze Tamara Dekker. Samen maakten zij 54 fouten. Tweede werd het team Spoelder (Jan en Miekje Spoelder, aangevuld met Joost Hoffscholte) en bankdirecteur Berry Philippa besloot met zijn hoogblonde dochters (samen 79 fout) het erepodium. Team AalsmeerVandaag kwam in de uitslag niet voor.

Burgemeester Jeroen Nobel van Aalsmeer sloeg zich dapper heen door zijn zware opdracht.

Juiste dictie
Het dictee werd deze keer niet voorgelezen door oud-burgemeester Joost Hoffscholte, maar voor de eerste keer door de huidige interim-burgemeester (ja, met koppelteken) Jeroen Nobel. Hij kweet zich goed van zijn taak om de tekst zorgvuldig en met de juiste dictie voor te lezen. Ondanks dat klonken er nu en dan geluiden uit de zaal dat het soms wat snel ging. Dan bleek Nobel niet de beroerdste en las hij de zin rustig nog een vierde keer voor. Dat weerhield een zelfbenoemde specialist op de achterste rij er niet van de resem trucs uit de laatste zin te verbasteren tot re sum lux. Wellicht dat hij vanuit een kerkelijke achtergrond dacht aan de beginregel van een onbekende psalm: ‘Ik ben het licht in het ding’?

Synchroonschrijven met Pieter van Diepen (voorgrond) en Ronny Bettelheim.

Gemiddeld 25 fouten
In 2016 werd voor het eerst gewerkt aan de hand van een invuldictee, waarbij de deelnemers een geselecteerd aantal woorden opschrijven in plaats van de volledige tekst. Dit bleek een prettige werkwijze en kreeg dit jaar vervolg. Ongetwijfeld scheelt het de deelnemers heel wat fouten. Het credo ‘meedoen is belangrijker dan winnen’ was onder sommige liefhebbers nog wel van toepassing, maar onder de specialisten klonk de ambitie toch wel door. Deze deelnemers lopen stad en land af om deel te nemen aan dictees. Natuurlijk deed iedereen z’n best, maar uw verslaggever bijvoorbeeld scoorde met 31 fouten dik boven het gemiddelde, dat op 25 fouten bleek uit te komen.

Grens Aalsmeer
Het mocht de pret niet drukken, want het buffet na afloop van het dictee was prima verzorgd. In een geanimeerde sfeer werd er nog flink nagepraat over hoe het dan wel had gemoeten. En oud-burgemeester Hoffscholte kreeg toch de gelegenheid van zich te laten horen. Hij vertelde een levendig verhaal over de historie van het Wapen, over het Schoutenhuis en over het oude raadhuis. En over, wat u misschien niet wist, dat de oorspronkelijke grens van Aalsmeer ver de Haarlemmermeer in ligt. Met een citaat uit een gedicht van Hendrik Marsman over schoonheid van het landschap besloot hij z’n verhaal.

Annemarie Braakman-Ven, voorzitster van de Stichting Groot Aalsmeer Dictee.

Rommelig slot
Het slotakkoord ging gepaard met diverse shoot-outs waarbij gelijk geëindigde deelnemers woord voor woord met elkaar streden voor de beste plek. Dat deel van de avond verliep echter wat rommelig. Winnares Anne-Marie Gruter bijvoorbeeld had een groter applaus verdiend dan nu uit de verf kwam. En ook voor het uitdelen van de prijzen was misschien wat meer centrale aandacht op z’n plek geweest. Goed, het zijn details die ertoe doen natuurlijk, maar wel details die een zeer geslaagd Groot Aalsmeers Dictee niet in de weg hebben gestaan. En hopelijk mag dat dictee ook Aalsmeers blijven.

Dit artikel is in iets kortere vorm gepubliceerd op www.aalsmeervandaag.nl. De redactie van Dictees.nl kreeg toestemming voor publicatie. Ter wille van ons lezerspubliek zijn enkele alinea’s uitgebreid, met name die over de prijsuitreiking en de shoot-outs.