De Toneelroute in Vianen. Foto: Toneelroutevianen.nl.

Tekst en foto’s: Dian van Gelder

De zesde editie van het Viaans Dictee 2016, geschreven door de Viaanse schrijver John Toxopeus, laat de uitvaartstoet van Walraven III van Brederode herleven. Van deze imposante aangelegenheid maakte de graveur Simon Frisius in 1615 een prent van drie meter breed. In twaalf gravures zien we de stoet met de stadsboden en schouten van Vianen, het hofpersoneel en de leden van de Magistraat, de erfgenaam Syn Genade van Brederode, Walraven IV, vijftiende heer van Brederode, voorts Johan van Oldenbarnevelt en afgezanten van Prins Maurits en Frederik Hendrik. Alle namen van de deelnemers zijn op de prent vastgelegd.
De adellijke familie Brederode zwaaide gedurende bijna drie eeuwen de scepter over de heerlijkheid Vianen. Walraven III, heer van Brederode, was een van de onderhandelaars tijdens de Tachtigjarige Oorlog, bij het bereiken van het Twaalfjarig Bestand (1609–1621).

Scholieren van het Oosterlichtcollege verzorgden de catering voorbeeldig.

Toneelroute en Viaans Dictee
De Viaanse celebrity werd geëerd als onderdeel van het Brederodejaar 2016. De Toneelroute Vianen liet de uitvaartstoet van Walraven III van Brederode herleven. Onder het geluid van de doodsklokken voltrok zich een indrukwekkend schouwspel. De stoet trok door de historische binnenstad met meer dan honderd mannen in rouwkleding, met paarden, banieren en de draagbaar. In het Viaans Dictee wordt dit door de auteur verwoord als: Vianen als mise-en-scène, de blik gefocust op de roemruchte historie van de vrijstad.

De tekst van de Viaanse auteur sloot zowel aan op het Brederodejaar als de Viaanse gemeenschap als geheel. John Toxopeus laat de uitvaartstoet herleven met onversaagde zzp’ers, goedgemutste middenstanders, eloquente accountmanagers, alsmede gesettelde gepensioneerden. De stoet van de Toneelroute eindigde in de Grote Kerk met de lijkrede van predikant Ludgerus Vogelsang. In het dictee gevisualiseerd als: Met orkestrale precisie bewoog de kolossale begrafenisstoet zich naar de crypte van de Grote Kerk, waarboven vier uit een cisterciënzerklooster gevluchte balorige putti in adamskostuum, zich al vermeiden in treiterijen over de absentie van een sarcofaag.

Schrijver John Toxopeus (l) en burgemeester Wim Groeneweg.

Dicteeavond
Samen met leerlingen en leraren van het Oosterlicht College Vianen organiseerde Rotaryclub Vianen-Vreeswijk het zesde Viaans Dictee. De avond werd geopend door Laurien Scheffers, locatiedirecteur van het Oosterlicht College. De scholieren verzorgden het aan het dictee voorafgaande buffet, de koffie, de hapjes en de drankjes. Burgemeester Wim Groeneweg dicteerde de zinnen alsof hij ze dagelijks uitsprak. Na tweehonderd woorden had hij zijn taak volbracht en kon de pauze beginnen met een muzikaal intermezzo. Dat werd verzorgd door scholiere Fleur den Besten. Op piano speelde ze de muziekstukken Magic Carpet Ride, Brazilian Holiday en Ballade.

Prijzen
De prijzen werden uitgereikt door Arnold Allertz, voorzitter van Rotaryclub Vianen-Vreeswijk. In totaal waren er 65 deelnemers, waarvan twee buiten mededinging meeschreven. Er waren vijf prijzen te verdelen. Bij de teams voor volwassenen ging de trofee naar het Stedelijk Museum Vianen (gemiddeld 17,8 fouten). Van de jongerenteams was het Anna van Rijn College het beste. Bij de individuele deelnemers maakte Ceres Verkaik indruk: zij won in de categorie jongeren tot 18 jaar. Joke Buwalda (13 fouten) veroverde de hoofdprijs in de categorie volwassenen.

Voor de deelnemer die het meeste sponsorgeld vergaarde was ook een prijs weggelegd. Froukje Leeuwenberg haalde meer dan duizend euro op voor het goede doel en werd daarvoor terecht in het zonnetje gezet. Buiten mededinging (derhalve geen prijs) zorgde Aart de Veer voor een verrassing met een foutscore van slechts vier stuks.

Joke Buwalda, winnares in Vianen

Leergeld helpt
Naar verluidt, leidt deze eyeopener thans tot een tsunami van ongebreidelde generositeit gericht op goede doelen, waarvan Leergeld Vianen een excellent voorbeeld is. Aldus Toxopeus in zijn dicteetekst. Stichting Leergeld Vianen is in 2014 opgericht en maakt deel uit van het landelijke netwerk. Het motto van de stichting is: ‘Laat alle kinderen meedoen! Want nu meedoen is straks meetellen!’ De stichting helpt kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar, uit gezinnen met lage inkomens, om mee te doen aan sportieve, culturele en educatieve activiteiten.

De opbrengst voor dit goede doel komt uit op circa 5000 euro; een mooi resultaat van een geslaagde avond.